De zoektocht naar een lekkere koffieboon is soms nog knap lastig. Stap een willekeurige supermarkt in en je vindt er meterslange schappen vol met koffieproducten: gemalen koffie, pads, cups, bonen en oploskoffie. Dan hebben we het nog niet eens over alle koffiespeciaalzaken en alles wat er op het internet te koop is. Dus stel: je hebt net een prachtig nieuwe koffiemachine gekocht. Hoe zorg je ervoor dat je door de bomen het bos weer gaat zien en naar huis gaat met een koffieboon die net zo prachtig is als die nieuwe machine?
Koffie is een natuurproduct Er zijn zo’n tachtig koffieproducerende landen op de wereld. Elk land heeft vaak meerdere regio’s waarin koffieboeren hun koffieplanten verbouwen. Iedere boer heeft daarbij te maken met zijn eigen, individuele omstandigheden. Denk bijvoorbeeld aan: Al deze omstandigheden hebben invloed op de ontwikkeling van de koffiebes. Het zorgt ervoor dat elke koffiebes anders is en andere smaken heeft. Bovendien is koffie een seizoensproduct, ook dat zorgt ervoor dat iedere oogst uniek is. Kortom: zelfs de oogst van één boer geeft weer andere smaken.
Ja maar hoe kan het dan dat mijn vaste merk koffie elke keer hetzelfde smaakt?"
“Ja maar hoe kan het dan dat mijn vaste merk koffie elke keer hetzelfde smaakt?”“Ja maar hoe kan het dan dat mijn vaste merk koffie elke keer hetzelfde smaakt?”
Goede vraag! Om dat goed uit te leggen, kunnen we het best kijken naar de mogelijkheden die de koffiebrander of -leverancier heeft om zijn koffie op de markt te brengen. Stopt hij alle koffiebonen van één plantage in een zak dan noemen we dat een ‘single estate’. Doet hij alle koffiebonen van dezelfde regio of land in een zak, dan noemen we dat een ‘single origin’. Als laatste kan hij er ook voor kiezen om koffiebonen uit verschillende landen te mengen. In dat geval noemen we de koffie een 'melange'. Dat melangeren heeft als grote voordeel dat je zelf de smaak kunt samenstellen. Dit is wat veel grote koffiemerken doen. Ze willen graag dat hun koffie elke dag van het jaar precies hetzelfde smaakt. Ze mengen net zolang met verschillende koffiebonen totdat ze weer op dezelfde smaak uitkomen. Hoewel dit helemaal niets hoeft te zeggen over de kwaliteit, is het wél jammer dat we zo bijna vergeten dat koffie een natuurproduct is en dus eigenlijk steeds anders smaakt. Hetzelfde geldt overigens voor whisky en wijn, ook daar zie je dat mensen steeds vaker op zoek gaan naar ‘originele’ smaken, denk aan natuurwijn of aan single malt whisky. Zo kies je bewust Waar moet je nu op letten als je een zak of pak koffie wil kopen? Ten eerste; probeer koffie niet in één hokje te stoppen. Er is geen antwoord op de vraag ‘welke koffie is het beste?’ Sterker nog, je kunt zelfs niet eens zeggen ‘zo en zo smaakt koffie uit Brazilië’. Natuurlijk, je zult in veel koffies uit Brazilië tonen van chocolade herkennen. Maar dat doet tekort aan alle andere smaken die je ook in de koffie zult vinden. Plus alle uitzonderingen waarbij er geen chocolade te vinden is. Het komt eigenlijk allemaal neer op jouw persoonlijke smaak, proeven en proberen. Wat vind je lekker? Eerst proeven voordat je oordeelt. En probeer eens iets nieuws of pas de manier waarop je koffie zet eens aan.
Hierbij een aantal tips: 1. Zetmethode versus roast Welke zetmethode gebruik je? Heb je een volautomaat op je aanrecht staan? Daar kun je zowel donker als licht gebrande koffie in doen. Heb je een filterapparaat? Daar past een lichte en een medium gebrande koffieboon het beste bij. Donker gebrande bonen kunnen wel, maar je zult zien dat je daar veel bittere smaken mee krijgt. Voor een espresso kun je juist het beste donkerder gebrande koffie gebruiken. Vaak staat op de verpakking hoe donker of licht gebrand de koffie is. Het volgende overzicht kan je wellicht helpen een goede keuze te maken. Filterkoffie / Regular / medium roast - milde smaak Dark roast - volle smaak Extra dark roast / Italian Roast - pittige smaak 2. Smaak Probeer voor jezelf duidelijk te krijgen wat jouw smaak is. Hoe? Door veel te proeven! Wat helpt is voor jezelf na te gaan in welke koffietenten je de koffie het lekkerste vindt. Vraag gerust welke koffies ze gebruiken en kijk of je van die specifieke bonen smaakomschrijvingen kunt vinden. Wellicht vind je een patroon in je voorkeur. Deel daarnaast je bevindingen met anderen, deze zoektocht hoef je echt niet alleen te ondernemen.
3. Kwaliteit Smaak heeft vaak veel te maken met de kwaliteit van de koffie die je drinkt. Complexiteit, ook wel gelaagdheid in smaak genoemd, is wat een hogere kwaliteit zo interessant kan maken. Koffie van dit zeer hoge niveau noemen ze specialty coffee. Het is vaak een stuk duurder dan ‘normale’ koffie. Overigens betekent het niet automatisch dat het jouw smaak is. Het enige wat je kunt doen, is proeven en proberen. Door een keuze te maken in de variëteit van de koffieboon, maak je ook een keuze in smaak. Zo heeft arabica vaak meer complexiteit aan smaak dan een robusta. Lees hier meer over deze twee koffiebonen. 4. Branddatum Versheid van koffie is enorm belangrijk, omdat een deel van de smaak verloren gaat naarmate de koffie ouder wordt. Die afname begint al na een week of drie! En dat geldt voor ongemalen bonen, bij gemalen koffie gaat dat nog veel sneller. Koffie wordt sneller oud door warmte, zuurstof, licht en vocht. Bewaar je koffie dus donker, koel en droog. Wil je zeker zijn van verse koffie? Check dan de branddatum of vraag het de verkoper.
Biografie Jessica Tolboom Jessica Tolboom van Koffierevolutie is professioneel barista en heeft een enorme passie voor koffie. In samenwerking met Philips deelt ze graag haar kennis via leuke artikelen en video’s op het Philips koffieplatform. Je kunt haar wakker maken voor een goed gezette filterkoffie gemaakt van een Panama Geisha. Voor meer informatie over Jessica en koffie ga naar www.koffierevolutie.nl
Door je espressomachine bij ons te registereren, verwen je jezelf met: + Het laatste nieuws; + Speciale kortingen op je onderhoudskit*; + Mogelijkheid tot abonneren op je onderhoudskit; + Advies bij het onderhoud en ontkalken. *om speciale kortingen te ontvangen, zorg dat je bent aangemeld voor het ontvangen van promotionele berichten.