Zo maak je zelf...
een lekkere espresso, koffie, cappuccino of latte macchiato
Het zetten van koffie is geen ‘rocket science’. Maar met voldoende achtergrondinformatie en kennis, kun je er wel voor zorgen dat zo’n ‘simpel’ kopje koffie overheerlijk wordt. In dit artikel geef ik een paar gemakkelijk te volgen stap-voor-stap recepten. Voor elke koffiemachine, volautomaat of filterkoffiezetapparaat is er een bruikbaar recept toegevoegd.
Espresso Espresso betekent letterlijk ‘uitgeperst’ en dat is precies wat er tijdens het zetten gebeurt. Water perst zich een weg door de gemalen koffie en dat resulteert in een klein smaakbommetje in een kopje. Bitter, zoet en aciditeit (aangenaam zuur) moeten in balans zijn. Klein is hij zeker; een espresso moet tussen de 20ml en 35ml zijn. Kies voor bonen met een espressobranding. Wanneer is deze koffie op z’n best? Heel simpel, wanneer jij hem lekker vindt. Stap 1: Zorg voor vers gemalen bonen Voor een stroperige en smaakvolle espresso is het van belang dat je kort voor het zetten de bonen maalt. Bij een volautomatische espressomachine maalt hij per kopje vers en heb je zelf een handmatige espressomachine, maak dan gebruik van een losse bonenmaler. Stap 2: De sterkte van je kopje koffie Voor een espresso wordt doorgaans een dosering tussen de 7-10 gram gebruikt. Hoe meer koffie je gebruikt, hoe sterker de smaak. Met een volautomatische espressomachine stel je met de ‘aroma strenght’ knop zelf de sterkte in. Gebruik bij een handmatige machine een weegschaaltje. Vergeet ook niet bij een handmatige machine om de losse koffie stevig en recht aan te stampen met een zogenaamde tamper. Hierdoor zorg je ervoor dat al het water evenveel weerstand krijgt en gelijkmatig doorloopt. Stap 3: De juiste maalfijnheid Neem een trechter in gedachten met daarnaast een hoop kiezelstenen en een hoop zand. Als we de kiezelstenen in de trechter doen en er dan water ingieten, dan loopt dat uiteraard sneller door dan wanneer de trechter vol zand zou zitten. Hetzelfde geldt voor grove of fijne maling. Een fijne maling zorgt – als je tenminste dezelfde koffiezettechniek gebruikt – ervoor dat de koffie meer contacttijd heeft met het water. Daardoor laten de bonen meer smaken los. Goed om te weten: een té lange contacttijd zorgt vooral voor bittere smaken en te kort maakt dat de balans qua zuren niet in orde is. Stap 4: Water Aangezien ongeveer 98,5% van je kopje koffie bestaat uit water, kun je je voorstellen dat de kwaliteit daarvan erg belangrijk is. Gelukkig hebben we in Nederland water van hoge kwaliteit: zonder chloorsmaak en de hardheid is te controleren. Stap 5: Clean as you go Oude koffiedeeltjes, -oliën en andere onzuiverheden hebben grote invloed op de smaak van je koffie. Zorg ervoor dat je voor, tijdens en na het zetten van je koffie de machine en materialen goed schoonhoudt. Dit voorkomt nare smaakjes en zorgt ervoor dat je materiaal langer meegaat.
‘Gewone’ koffie Lungo, americano, een kan koffie; wat moet ik nou kiezen als ik een ‘gewone’ kop koffie wil? Dat hangt af van wat je waar je zin in hebt. Bij een lungo wordt de koffie gezet als een espresso. Het verschil is dat deze koffie langer doorloopt, in plaats van zo’n 30ml krijg je zo’n 150+ ml (er is geen standaard maat voor een ‘kop koffie’). Zo wordt er dus dezelfde hoeveelheid gemalen koffie gebruikt voor een grotere kop koffie. Deze koffie is vaak vrij bitter. Eigenlijk is het een espresso die uit balans is: de standaard doorlooptijd van een espresso zorgt namelijk voor de beste balans. Bij een americano wordt heet water toegevoegd aan één of twee espresso’s. Het voordeel? De koffie blijft in balans, maar is enkel verdund en dus minder heftig. Houd voor een lungo of americano de stappen van een espresso aan en je hebt een mooie basis voor een heerlijk kopje koffie.
Meer inspiratie
Filterkoffie Met de opkomst van de volautomaat en SENSEO® leek filterkoffie een tijdje ‘uit de mode’. Tegenwoordig wordt er juist weer meer filterkoffie geschonken, vooral in speciale koffiebarretjes. Waarom? Met filterkoffie ontdek je heel veel mooie, vaak subtiele smaken in koffie. Stap 1: Branding Voor een lekkere bak filterkoffie kun je het beste ook filterbranding gebruiken. Die is lichter dan espresso. Dit betekent niet meteen dat je koffie ook heel licht wordt. Dat heeft te maken met het verschil in contacttijd van de koffie en het water. Zo zet je een espresso in ongeveer 25 seconden tijd maar doet een filterkoffie er wel 2 tot 4 minuten over. Stap 2: Maalfijnheid Doordat filterkoffie veel langer duurt om door te lopen, is het ook beter voor de smaak om een grovere maling te gebruiken. Hierdoor voorkom je dat de koffie te bitter wordt. Stap 3: Dosering Hoe sterk of slap je de koffie wilt zetten, heeft te maken met persoonlijke voorkeur. Om je op weg te helpen: 30 gram koffie op een halve liter water is de standaard. Stap 4: Het filter De filters zijn er in verschillende maten en van diverse soorten materiaal. Omdat papier (en vooral de gerecyclede) veel smaak achterlaat in je koffie kun je het beste voordat je de koffie gaat zetten het filter goed nat maken met heet water. Hierdoor blijft het en beter op zijn plek zitten en spoel je de papiersmaak weg. Gebruik je een herbruikbaar filter? Vergeet dit niet steeds goed schoon te maken zodat er geen oude koffiesmaken achterblijven.
Cappuccino De lekkerste cappuccino’s worden gezet met één espresso die wordt aangevuld met opgeschuimde, lobbige volle melk. Uiteraard kun je daar best mee variëren als je dat wilt, bijvoorbeeld door een dubbele espresso te gebruiken, of naast schuim ook warme melk toe te voegen. Stap 1: De basis Zet een verse espresso (zie: espresso). Stap 2: De melk Verwarm de melk tot maximaal 69 graden. Anders kookt de melk en dat zorgt voor een vieze smaak en andere structuur. Het beste werkt volle melk, maar magere of halfvolle werkt ook. Gebruik je een opschuimer? Wals (draai) de melk dan voor je het inschenkt goed rond om zo het schuim en de warme melk goed te mengen. Hierdoor kun je gemakkelijker inschenken. Stap 3: De hoeveelheid Cappuccino’s komen in verschillende maten. De standaard hoeveelheid ligt tussen de 120 en 220ml. Stap 4: Inschenken Schenk de opgeschuimde melk in een vloeiende beweging op de espresso, zodat je genoeg schuim in je kopje krijgt. Een aparte melkkan met schenktuit kan je hierbij helpen. Begin op zo’n 10 cm afstand boven je kopje met schenken. Mik op het midden van je espresso en zak met de kan in een vloeiende beweging direct tot de rand van het kopje. Stop zodra het kopje vol is. Hierdoor is de kans het grootst dat je een klassieke cappuccino schenkt waarbij je om de witte melk een bruine rand ziet. Stap 5: Latte Art Zet je vaak cappuccino’s, probeer dan eens een mooi figuurtje met de melk te schenken. Tekenen mag natuurlijk ook. Leer hier meer over latte art. Stap 6: Schoonmaken Melk hoort gekoeld in de koelkast bewaard te worden. Melkkannen kun je het beste direct na gebruik goed afspoelen zodat bacteriën geen kans krijgen. Gebruik je het stoompijpje van een espressomachine, maak dit dan meteen na het opschuimen (nog voor je de melk inschenkt) schoon. Laat er kort wat stoom doorheen lopen en neem goed af met een vochtige doek.
Latte macchiato Een latte macchiato staat bekend om zijn drie lagen van melk, koffie en melkschuim. Je kunt deze koffiespecialiteit dan ook het beste in een glas serveren. Het formaat staat niet vast, dus varieer er op los om tot jouw favoriete drank te komen. Stap1: Eerst de melk Om de drie lagen te krijgen begin je met het opschuimen van de melk. Heb je een volautomaat of melkopschuimer, dan gaat dit vanzelf. Gebruik je een stoompijpje, let er dan op dat je melk niet te heet wordt. Schenk vervolgens de melk in een glas en laat dit even staan zodat de schuim en warme melk van elkaar gaan scheiden. Stap 2: De espresso erna Als je duidelijk een lijn ziet tussen de warme melk en het schuim, schenk dan voorzichtig de vers gezette espresso in het glas. Waarom een espresso? Dankzij de sterkere smaak proef je nog iets van de koffie door de melk heen. Door voorzichtig te schenken blijft de espresso op de warme melk drijven en krijg je de bekende drie lagen. Tip: lukt het niet om de drie lagen duidelijk zichtbaar te krijgen doordat de koffie en de melk mengen? Voeg dan een heel klein beetje heet water toe aan je koffie voordat je het inschenkt. Grote kans dat het nu wel lukt. Klik hier voor meer inspiratie over latte art.
Meer inspiratie
Biografie Jessica Tolboom Jessica Tolboom van Koffierevolutie is professioneel barista en heeft een enorme passie voor koffie. In samenwerking met Philips deelt ze graag haar kennis via leuke artikelen en video’s op het Philips koffieplatform. Je kunt haar wakker maken voor een goed gezette filterkoffie gemaakt van een Panama Geisha. Voor meer informatie over Jessica en koffie ga naar www.koffierevolutie.nl
Onze koffiemachines
Philips koffiezetapparaten met filter
SENSEO® koffiemachines met pads
Philips volautomatische espressomachines
Saeco volautomatische espressomachines
Ben jij de trotse eigenaar van een Philips espressomachine? Laat het ons weten!
Door je espressomachine bij ons te registereren, verwen je jezelf met: + Het laatste nieuws; + Speciale kortingen op je onderhoudskit*; + Mogelijkheid tot abonneren op je onderhoudskit; + Advies bij het onderhoud en ontkalken. *om speciale kortingen te ontvangen, zorg dat je bent aangemeld voor het ontvangen van promotionele berichten.
