De anatomie van een slaapdiagnose

 

Als u moeite hebt met slapen of als u zich niet uitgerust voelt na een lange nachtrust, kunt u uw arts raadplegen voor een slaapdiagnose. Er zijn een aantal slaapstoornissen die uw rust kunnen verstoren en uw gezondheid in gevaar kunnen brengen. Soms kan het echter even duren om de achterliggende oorzaak te vinden. Bij een slaapdiagnose gaat het om de reis, niet alleen om de bestemming.

 

Welke slaapstoornissen zijn er?

Er zijn veel slaapstoornissen die uw nachten kunnen verstoren, maar wellicht zijn een slaaponderzoek en de diagnose van een arts nodig om vast te stellen welke aandoening u heeft. Hier volgen enkele algemene slaapstoornissen.

 

Slaapapneu kan ervoor zorgen dat u 's nachts luid snurkt of herhaaldelijk wakker wordt. U kunt zich moe of geïrriteerd voelen of hoofdpijn hebben. Dit kan een belasting zijn voor uw hart en uw gezondheid in gevaar brengen.

 

Narcolepsie treedt op wanneer u plotseling overdag in slaap valt, zonder waarschuwing. Het kan ook zijn dat u hallucineert wanneer u overschakelt van slapen naar ontwaken of andersom. Geplande dutjes overdag en medicatie kunnen hierbij helpen.

 

Bij een "periodic limb movement disorder" (periodiek bewegende ledematen tijdens de slaap door plotselinge contractie van de spieren) buigt en strekt u uw benen terwijl u slaapt. Het restlesslegssyndroom houdt in dat u het gevoel hebt dat u uw benen ook in rust moet blijven bewegen vanwege een vreemd gevoel. Medicatie en therapie kunnen helpen.

 

Misschien lijdt u ook aan parasomnie. U heeft dan last van slaapwandelen, praten in de slaap, tanden knarsen of nachtmerries. Een andere aandoening, de REM- slaapgedragstoornis, kan ertoe leiden dat u meebeweegt met uw dromen terwijl u slaapt.

 

Soms komt dit simpelweg omdat uw circadiaanse ritme (bioritme) ontregeld is. Oefeningen, lichttherapie en zelfs supplementen zoals melatonine kunnen helpen.

 

Tot slot is slapeloosheid een aandoening waardoor u niet in slaap kunt vallen of niet langdurig in slaap kunt blijven. Een aantal factoren heeft hier invloed op, waaronder het onvrijwillig bewegen terwijl u slaapt, medische aandoeningen of een slechte slaaphygiëne.

 

De juiste slaapdiagnose stellen

Het vinden van de juiste diagnose kan even duren en met vallen en opstaan worden achterhaald. Uw arts kan u vragen een slaapdagboek bij te houden om uw slaapkwaliteit te meten. U noteert hoe moe u zich overdag voelt en welke gewoonten u heeft voordat u naar bed gaat. U kunt een slaapvragenlijst invullen waarin uw medische geschiedenis en gezondheid worden bijgehouden. Een arts kan bloedtests uitvoeren om medische problemen uit te sluiten.

 

Soms proberen artsen eerst verschillende soorten therapie en slaapgewoonten uit om te zien of iets als lichaamsbeweging of het achterwege laten van cafeïne kan helpen. Mogelijk moet u een slaaponderzoek ondergaan als andere tests geen problemen aan het licht brengen of als behandelingen niet werken.

 

Het succes van onderzoek naar de nachtrust

Artsen maken vaak gebruik van een onderzoek naar de nachtrust (ook wel polysomnografie genoemd) om te testen op aandoeningen zoals narcolepsie, rusteloze benen, slaapapneu, slapeloosheid of REM-problemen. Voor dit onderzoek gaat u naar een slaaplab waar een EEG uw hersengolven registreert, waaronder tijdens uw REM- en niet-REM-slaapfasen. Extra sensoren registreren uw oogbewegingen, spierspanning, zuurstofniveaus, ademhaling, hartritme, lichaamsbewegingen en snurken terwijl u slaapt.

 

U komt meestal twee uur voor het slapengaan in uw pyjama aan. Vervolgens worden er sensoren op u aangebracht en u slaapt in een donkere kamer. De meeste mensen slapen gewoon prima tijdens het onderzoek en er zijn voorzieningen als u naar het toilet moet. Uw resultaten worden geanalyseerd en u en uw arts zullen de bevindingen tijdens een latere afspraak bespreken.

 

Behandelingen van slaapstoornissen

Uw specifieke behandeling is afhankelijk van de diagnose na uw slaaponderzoek. Het kan zijn dat u medicatie krijgt of positioneringsapparaten om ervoor te zorgen dat u niet op uw rug slaapt, orale apparaten om de positie van uw kaak te veranderen of een CPAP voor slaapapneu. Sommige artsen raden in bepaalde situaties een slaappsycholoog aan. Mogelijk wordt u ook gevraagd om enkele veranderingen in uw omgeving door te voeren, zoals het beperken van cafeïne of alcohol, afvallen, het aanpassen van uw rituelen voor het slapengaan of slapen in een koudere of donkerdere kamer. Dit alles kost tijd. Het kan zijn dat op andere medicatie moet worden overgestapt, een CPAP anders moet worden ingesteld of dat er een tweede slaaponderzoek nodig is als behandelingen niet werken.

 

Onthoud dat het diagnosticeren van een slaapstoornis en het vinden van de juiste behandeling een reis op zich is. Sommige antwoorden kunnen niet direct worden gevonden, maar het is belangrijk dat u zich aan de onderzoeken en de behandeling houdt. Elke stap draagt bij aan de oplossing waardoor u uiteindelijk beter zult kunnen slapen.