Reflux komt in allerlei soorten en maten voor. En voor elke vorm bestaan er tips en adviezen die kunnen helpen. Welke beproefde behandelingen zijn er eigenlijk? En wanneer zijn refluxklachten zo ernstig dat je toch medicijnen in moet zetten? We legden deze vragen voor aan Esther Struijk, jeugdverpleegkundige bij Centrum voor Jeugd en Gezin Rijnmond.
‘Als we bij ouders op huisbezoek gaan, kijken we allereerst naar de thuissituatie’, vertelt Esther. ‘Is het er druk of chaotisch? Komen de ouders gestrest over? Sommige ouders zijn tijdens die eerste weken zo gespannen, dat ze die gevoelens overbrengen op hun kindje. Die baby kan daar natuurlijk niets mee en begint van de weeromstuit te spugen. Als je als ouders een kalme, voorspelbare en veilige omgeving creëert, wordt je kindje ook rustiger. Soms is dat al voldoende om het spugen te doen minderen.’
De meeste baby’s geven regelmatig ‘een mondje terug’ na een voeding. Dat is normaal en meestal niets om je zorgen over te maken. Als je kindje goed groeit en niet teveel huilt, is er geen reden tot ongerustheid en verdwijnen de klachten na enkele maanden vanzelf. In de tussentijd zijn er wél wat dingen die je zelf uit kunt proberen. Zoals rust, reinheid en regelmaat.
Als je als ouders een kalme, voorspelbare en veilige omgeving creëert, is dat soms al
voldoende om het spugen te doen minderen’
Esther Struijk
Jeugdverpleegkundige bij Centrum voor Jeugd en Gezin Rijnmond
Wat de oorzaak ook is, het is niet makkelijk als je kindje op gezette tijden de longetjes uit het lijft gilt en je hem met geen mogelijkheid tot bedaren kan brengen. Een troost? De huilsessies lijken dan wel eeuwig te duren, dat doen ze niet. ‘Bij de meeste baby’s stopt het ontroostbaar huilen rond de drie maanden vanzelf. De darmpjes zijn dan sowieso gerijpt, wat betekent dat je kindje de melk soepeler kan verwerken. Als je kindje blijft huilen, spugen of zich duidelijk onprettig voelt na voedingen, is het verstandig om een huisarts of kinderarts te raadplegen.’
Maar wat als je baby continu wil drinken? Dat trekt natuurlijk een flinke wissel, zeker als je borstvoeding geeft. Veel aanleggen heeft bovendien als nadeel dat je je melkproductie te sterk stimuleert, waardoor je baby structureel te veel melk binnenkrijgt. De ultieme tip? Bied je meest lege borst aan. Dat doe je door je baby telkens dezelfde borst te geven als hij wil drinken. Pas na een paar uur wissel je van borst. Op die manier krijgt je baby nooit een enorme hoeveelheid melk binnen, ook al wordt hij vaker aangelegd. Door de verzachtende bestanddelen in moedermelk, en het rustgevende effect van drinken aan de borst, voelt je kindje zich bovendien getroost wanneer hij last van reflux heeft.
Als je baby vaak spuugt, is het belangrijk dat hij tijdens een voeding niet te veel melk in één keer binnenkrijgt. Zijn maagje is nog klein en door grote hoeveelheden melk raakt het overbelast. ‘Het kan inderdaad helpen als je je kindje vaker kleinere voedingen geeft’, zegt Esther. ‘Als er te veel tijd tussen voedingen zit, gaat je baby namelijk veel meer drinken. Vervolgens raakt zijn maagje overvol en stroomt het overschot omhoog de slokdarm in, waardoor je het probleem in stand houdt. Regelmatig kleine voedingen, met gelijkmatige tussenpozen, is dus aan te raden.’
Esther Struijk is jeugdverpleegkundige en zit al vijftien jaar in het vak. Zelf had ze ook een ‘huilbaby’ en ze drukt gestreste ouders graag op het hart dat het allemaal tijdelijk is. ‘Onze dochter was ’s avonds erg onrustig en we zaten al wekenlang elke avond met een huilende baby op de bank. Op een gegeven moment keken we ook echt met angst en beven naar die huiluurtjes uit. En toen sliep ze opeens door, van de een op de andere dag. Die eerste paar maanden zijn dus zeker pittig, maar houd hoop. Er komen betere tijden!’
Ligt je baby niet graag in zijn bedje en begint hij te huilen zodra zijn bolletje het matras raakt? Grote kans dat hij te weinig rechtop gehouden wordt. De meeste baby’s voelen zich fijn als ze rechtop gedragen worden en dat is niet voor niets. Anatomisch gezien is het namelijk niet zo handig om baby’s op de rug te leggen. Als ze plat op hun rug liggen, krijgt de maaginhoud tenslotte veel sneller de kans om terug in de slokdarm te stromen. ‘Baby’s die regelmatig in een draagdoek gedragen worden, hebben dan ook minder last van reflux dan kindjes die veel plat in bed liggen’, vertelt Esther. ‘Maar als je dat niet ziet zitten, of als het praktisch gezien niet haalbaar is, kan het al helpen als je je kindje na elke voeding een half uurtje rechtop houdt. Op die manier zakt de melk goed in de maag en blijft het daar ook zitten. Ook kun je het matras aan het hoofdeind een beetje verhogen, zodat je kindje nooit helemaal plat op zijn rug ligt. Johannesbroodpitmeel raad ik ook vaak aan. Dat is een voedingsvezel die je aan fles- en afgekolfde borstvoeding toe kunt voegen om de melk dikker te maken. Daardoor blijft de voeding veel beter in het maagje zitten en komt het niet zo snel omhoog als je baby gaat liggen.’
Het kan al helpen als je je kindje na elke voeding een half uurtje rechtop houdt"
Maar soms spugen baby’s buitensporig vaak en hebben ze duidelijk pijn na het drinken. Ze huilen veel, slapen niet goed en drinken niet voldoende. Op den duur kan zelfs de groei achterblijven. In zulke gevallen wordt reflux problematisch en is het belangrijk dat je kindje een goede behandeling krijgt. Die behandeling wordt uiteraard altijd in samenspraak met de huisarts in gang gezet. Sommige baby’s hebben baat bij medicijnen die ervoor zorgen dat de voeding sneller in de dunne darm terechtkomt. Andere kindjes krijgen medicijnen die het maagzuur minder zuur maken, zodat het minder pijn doet als de voeding omhoog komt. Helaas werken deze medicijnen niet altijd even goed bij baby’s en zijn er vaak vervelende bijwerkingen. Ze worden dan ook pas voorgeschreven als alle voor- en nadelen uitgebreid in kaart zijn gebracht. Ook operaties worden pas uitgevoerd als de klachten zeer ernstig zijn. Denk je dat je kindje ernstige reflux heeft? Zoek dan altijd hulp bij je huis- of kinderarts. Zij kunnen je helpen met de juiste diagnose en behandelplannen. Het goede nieuws is dat reflux vrijwel altijd verdwijnt in de loop van het eerste levensjaar. Dan is het maagklepje van je baby voldoende ontwikkeld en blijft de voeding zitten waar het hoort: in het maagje!
