| Slaapproblemen moet je serieus nemen |
Slaap is een basale levensbehoefte. Je hebt immers voldoende slaap nodig om goed te kunnen functioneren in het dagelijks leven en om op langere termijn gezond te blijven. Maar voor veel mensen is goed slapen beslist niet vanzelfsprekend, weet slaapdeskundige Sebastiaan Overeem.
We willen u graag informeren en inspireren, dus meld u aan wij houden u op de hoogte van de laatste Medisch Perspectief artikelen.
De resultaten van de 2020 Global Sleep Survey, een internationaal onderzoek naar slaap dat Philips jaarlijks laat uitvoeren, bevestigen dat beeld. Slechts iets meer dan de helft (51%) van alle Nederlanders is (gedeeltelijk) tevreden over zijn slaap – dat laat veel ruimte voor verbetering.
Sebastiaan Overeem, somnoloog bij het Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe, kan dat beamen. “Iedereen slaapt weleens een nachtje minder goed. Dat kan impact hebben op je functioneren tijdens de dag erna maar als je daarna wel weer goed slaapt, zijn de problemen meestal opgelost. Pas als de slaap structureel verstoord raakt en tot aanhoudende klachten leidt, spreken we van een slaapstoornis. Maar ook dan heb je het over enorme aantallen mensen. Alleen al aan slaapapneu, een van de meest voorkomende slaapstoornissen, lijdt 5 tot 6 procent van de Nederlandse bevolking. Slaap is dus voor veel mensen een groot probleem.”
Gemiddelde leestijd:
3 - 4 minuten
3 - 4 minuten
Voldoende slaap
Veel klachten over slaap zijn te herleiden naar de kwantiteit van slaap, zegt Overeem. “Vaak is er sprake van een leefstijlcomponent: te weinig tijd maken voor of aandacht besteden aan een goede nachtrust. Een goede graadmeter hiervoor is of je in het weekend en tijdens vakanties langer slaapt – dus meer uren achtereen – dan doordeweeks. Als het verschil groot is, kom je doordeweeks structureel slaap te kort. Het is verstandig om daarop actie te ondernemen.” De Global Sleep Survey van Philips laat zien dat dit het in Nederland wel meevalt met de langslapers in het weekend: 7% van alle respondenten sliep in het weekend 10 uur of meer achtereen, vergeleken met 18% van volwassenen in China en India.
Slaap is een basale levensbehoefte. Maar voor veel mensen is goed slapen beslist niet vanzelfsprekend, weet slaapdeskundige.”
Sebastiaan Overeem
TU/e-onderzoeker, slaaparts bij het Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe
Onderliggende oorzaak behandelen
In de Global Sleep Survey is dit jaar voor het eerst gekeken naar het gebruik van CBD-olie en cannabis als middel om beter te slapen. Het aantal respondenten die dat weleens hebben geprobeerd is relatief hoog: 10% weleens CBD-olie gebruikt en 9% is bekend met cannabis. Overeem staat daar terughoudend tegenover: “Er is nog weinig wetenschappelijk onderzoek naar het effect van dit soort middelen. We weten bijvoorbeeld niets over het gebruik op lange termijn. Ik ben van mening dat zelfmedicatie – ook met middelen als melatonine – niet goed is. Het is beter om de onderliggende oorzaak te behandelen dan de symptomen te bestrijden. Bij structurele slaapproblemen kun je beter een arts raadplegen.”
Zorg onder druk
Slaapproblemen moet je serieus nemen, benadrukt Overeem. Er is de afgelopen jaren gelukkig meer aandacht gekomen hiervoor. De meeste mensen weten bijvoorbeeld dat het beter is om de televisie, tablet en smartphone buiten de slaapkamer te houden. Ook kunnen mensen met slaapstoornissen veel beter terecht voor behandeling; in de meeste ziekenhuizen heeft men bijvoorbeeld ervaring met slaapapneu. Verder is het aantal multidisciplinaire slaapcentra ook groter geworden. Toch geven de resultaten van de Global Sleep Survey wel aanleiding tot waakzaamheid. Overeem: “Ik zie bijvoorbeeld dat 39% van de mensen met slaapapneu aangeeft dat de behandeling erger is dan de kwaal. Dat is natuurlijk kwalijk. Het kan komen doordat een verkeerde of onvolledige diagnose is gesteld: is slaapapneu het hoofdprobleem of is er sprake van een bijkomende slaapstoornis? Ook is het vaak een kwestie van tijd nemen om samen met de patiënt op zoek te gaan naar betere instelling van de therapie. Aangezien de vraag naar zorg groot is, staat dit juist onder druk.”
Ander aanpak
Om slaapproblemen en -stoornissen beter te behandelen is een gestructureerde aanpak nodig, denkt Overeem, die tevens hoogleraar is aan de Technische Universiteit Eindhoven: “De inzet van technologie kan helpen om de herkenning en diagnose van slaapstoornissen te verbeteren. Zo wordt er gewerkt aan relatieve eenvoudige apparatuur zoals wearables die wellicht in de eerste lijn ingezet kunnen worden om een eerste beeld van de slaap te krijgen. Tegelijkertijd is het ook belangrijk om de zorg in de eerste en tweede lijn beter uit te rusten om hulp te bieden bij slaapstoornissen, zodat er meer ruimte overblijft om mensen met ernstige problemen en slaapstoornissen een behandeling op maat te bieden in de gespecialiseerde centra. Ieder patiënt is anders en een goede behandeling is beslist geen kwestie van one size fits all!”.
Beademingszorg voor natuurlijke slaap
Ontdek hoe de Philips innovaties op het gebied van beademingszorg leiden tot natuurlijke slaap. Bekijk alle oplossingen voor slaap- en beademingszorg.
Gerelateerde artikelen
Altijd op de hoogte van het laatste nieuws op het gebied van gezondheidszorg? Meld u gratis aan voor de Medisch Perspectief nieuwsbrief.