Ontmoet Gerard Philips, grondlegger van Brainport Eindhoven

Gerard Philips richtte in 1891 een gloeilampenfabriek op in Eindhoven. Een initiatief dat uitgroeit tot een wereldwijd concern. Met werk, welzijn en welvaart voor miljoenen mensen. Maar wie was hij? Daan Schuurmans vertelt over deze bijzondere ondernemer die een onuitwisbaar stempel heeft gedrukt. Een reis door de tijd, van Zaltbommel naar Eindhoven en uiteindelijk de hele wereld over.

In de historische vestingstad Zaltbommel, wordt Gerard Philips op 9 oktober 1858 geboren als oudste zoon van Frederik Philips en Maria Heyligers. In het washok in de tuin experimenteerde Gerard, waardoor hij door zijn familie al snel ‘De Professor’ werd genoemd.

Het licht zien

Na zijn studie gaat hij aan de slag bij een scheepswerf in Glasgow, toentertijd het belangrijkste scheepsbouwcentrum van de wereld, waar stoommachines voor een revolutie zorgden. Op de havenkades en stoomschepen en in winkels en straten ziet hij de ongekende mogelijkheden van elektrisch licht. In Schotland ziet Gerard letterlijk het licht. Hij komt zelfs in een onderzoeksgroep van de fameuze Lord Kelvin en doet werkervaring op bij elektrotechnische bedrijven in London en Berlijn.

Gloeilampen

Terug in Nederland mijmert hij door over het maken van gloeidraden voor gloeilampen. En dan waagt hij de grote stap. Hij begint samen met zijn vader Frederik zijn eigen gloeilampenfabriek, Philips & Co. In een voormalige textielfabriek in Eindhoven. In deze fabriek begint hij de productie van gloeilampen.

Kwaliteit voorop

Gerard is continu bezig met het verbeteren en versnellen van het fabricageproces. En natuurlijk met het verbeteren van het product zelf. Als technicus zit hij geen moment stil, hij blijft inspelen óp innovaties, mét innovaties. En altijd vanuit zijn motto: 'Als de kwaliteit er is, komt de kwantiteit vanzelf'. Gerard ziet als ondernemer een concurrentievoordeel door zich te richten op specialisatie en massafabricage van één product, de gloeilamp.

Basis van succes

De productie schiet echt omhoog wanneer zijn broer Anton in het bedrijf komt. En hij daagt Gerard uit (ik verkoop meer lampen dan jij kan produceren!) waardoor de jaarproductie van 11.000 stuks in 1892 stijgt naar meer dan een miljoen in 1898. De basis van het succes is daarmee definitief gelegd.

Oprichting NatLab

Gerard Philips heeft al snel door dat ze met eigen ontdekkingen de concurrenten voor kunnen blijven. Daarom richt hij het Philips Natuurkundig Laboratorium, het NatLab op. Dit NatLab maakt met haar uitvindingen zoveel furore in binnen- en buitenland, dat zelfs de grootste wetenschapper aller tijden Albert Einstein er een kijkje komt nemen! En zelf neemt Gerard nog het ere-doctoraat van de TU Delft in ontvangst.

Innovaties

Het NatLab heeft de basis gelegd voor het innovatieve hart van Philips. In eerste instantie richtte Philips zich op innovaties op lampengebied maar gaandeweg worden ook röntgenbuizen en radiolampen ontwikkeld en geproduceerd. Hiermee wordt de basis gelegd voor een elektronicabedrijf met producten voor licht, geluid maar ook gezondheidszorg.

Wereldwijde impact

Zijn impact op de samenleving is haast niet te beschrijven: een internationaal bedrijf dat kennis, werk, welzijn en welvaart heeft gebracht en dat nog steeds bijdraagt aan het verbeteren van levens van mensen overal ter wereld. De erfenis van Gerard Philips gaat dan ook niet alleen over het verleden maar is vooral een poort naar de toekomst.

Op 15 mei 2023 overhandigden we het kunstwerk aan de gemeente Eindhoven en haar inwoners. Met het kunstwerk halen we Gerard uit de schaduw van de geschiedenis en brengen hem weer naar de voorgrond. Het is een link naar zijn rol als oprichter, inspirator en vernieuwer. Meer weten over Gerard Philips en zijn nalatenschap? In het Philips Museum is een tijdelijke expositie te zien over de grondlegger die een inkijkje biedt in zijn denken en doen. Bestel je tickets hier.