Martin Willemink heeft met zijn 32 jaar een indrukwekkende staat van dienst. Hij rondde eerst de studie biomedische technologie af in Twente, volgde daar een jaar de pre-master technische geneeskunde en ging daarna geneeskunde studeren in Groningen. In Utrecht volgde hij nog een master klinische epidemiologie en promoveerde cum laude. Hij is nu radioloog in opleiding en werkt vier dagen in de week als arts in het UMC Utrecht. Daarnaast is hij onderzoeker. Martin Willemink: “Toen ik geneeskunde ging studeren, wist ik meteen dat ik in de radiologie al mijn interesses kwijt zou kunnen: techniek, geneeskunde en beeldvorming.”
Zijn technische opleiding heeft al flink in zijn voordeel gewerkt. Martin Willemink verstaat de kunst om zeer ingewikkelde technieken eenvoudig, in artsentaal, uit te leggen. Zijn paper "Iterative reconstruction techniques for computed tomography Part 1: Technical principles" won een prijs voor het meest geciteerde paper in de daaropvolgende twee jaren. En is inmiddels verplichte kost voor radiologen in opleiding.
Iteratieve reconstructie is een andere manier van beeld verkrijgen en werkt als volgt: je hebt het sinogram dat wordt omgezet in een plaatje, de back projection. Martin Willemink: “Tot zover precies hetzelfde als filtered back projection. De iteratieve reconstructie maakt echter op basis van dit plaatje een nieuw sinogram: het gemodelleerde sinogram. Dit wordt vergeleken met het daadwerkelijke plaatje en verbeterd: de ruis en de artefacten worden weggehaald. Deze stappen van terugwaartse en voorwaartse projectie kun je meerdere keren herhalen totdat je uiteindelijk een mooi plaatje hebt zonder ruis en artefacten.”
Toen de CT-scan in de jaren ’70 werd ontwikkeld, was het idee van iteratieve reconstructie al uitgedacht. De computers hadden echter niet voldoende rekencapaciteit om deze ook in de klinische praktijk uit te zetten. Door de enorme populariteit van de CT-scan en de verbeterde rekenkracht van computers hebben alle grote fabrikanten iteratieve reconstructie-algoritmen op hun CT-scanners geïntroduceerd. De claim hierbij is vooral dat de beeldkwaliteit zou verbeteren. Of de stralingsdosis kon worden verlaagd was immers nooit wetenschappelijk aangetoond.
“De conclusie dat de stralingsdosis omlaag kan, raakt het échte doel.”
Martin Willemink
Winnaar Frederik Philipsprijs 2016
Totdat Martin Willemink zijn proefschrift afrondde. In een gedegen translationeel onderzoek, van literatuurstudie, naar preklinisch tot klinisch onderzoek, komt hij uit op de conclusie dat iteratieve reconstructie betere beeldkwaliteit oplevert bij een routinematige dosis, maar ook dat de stralingsdosis aanzienlijk verlaagd kan worden zonder verlies van beeldkwaliteit. In het onderzoek past hij iteratieve reconstructie toe op CT-scans van hart en longen.
Martin Willemink: “De conclusie dat de stralingsdosis omlaag kan, raakt het échte doel. Maar er zijn ook situaties waarin het niet draait om het verlagen van de stralingsdosis, maar waar het vooral gaat om hele exacte beelden. Denk daarbij aan oudere mensen met terminale kanker. In een follow-up onderzoek wil je met name weten hoe de tumor zich heeft gedragen, wat er is veranderd na de vorige scan. Hoeveel straling iemand op de lange termijn opbouwt is bij deze patiënten minder relevant.”
