Hoe ziet het slimme ziekenhuis van morgen eruit?

Nu de gezondheidszorg steeds meer wordt gedigitaliseerd, zal veel van de zorg die nu in ziekenhuizen wordt verleend, bij patiënten thuis en in de buurt worden verzorgd. Tegelijkertijd zullen ziekenhuizen een centrale rol blijven spelen in het gedistribueerde gezondheidszorgsysteem van de toekomst. Dit doen ze door slimme technologieën te gebruiken om optimale acute en specialistische zorg te bieden aan de meest zieke en complexe patiënten. Door de kracht van data, AI en IoT te koppelen aan mensgericht design, kunnen ziekenhuizen hun operationele efficiëntie verbeteren, klinische excellente zorg leveren en naadloze patiëntenervaringen creëren, zowel binnen als buiten de ziekenhuismuren.

Door Henk van Houten, Chief Technology Officer en Sean Carney, Chief Experience Design Officer

Geen enkele patiënt wil in het ziekenhuis belanden. Maar als dat toch gebeurt, willen ze dat hun ervaring zo probleemloos, comfortabel en geruststellend mogelijk is, met zo min mogelijk wachttijden en vertragingen. Artsen en ziekenhuispersoneel willen zich op hun beurt concentreren op het leveren van de best mogelijke patiëntenzorg, zonder te verzanden in administratieve taken of handmatig patiëntgegevens te moeten verzamelen.

De realiteit is dat, ondanks de indrukwekkende vooruitgang in medische innovatie, de ziekenhuiszorg tegenwoordig maar al te vaak wordt geplaagd door inefficiënties die optimale ervaringen en resultaten in de weg staan.

Informatieoverbelasting is een groot probleem: 55% van de leiders in de gezondheidszorg in het Philips Future Health Index-rapport van 2022 toonden zich bezorgd dat hun personeel overweldigd wordt door de hoeveelheid data die voor hen beschikbaar zijn [1]. Die data zitten vaak opgesloten in silo's, waardoor ze niet effectief gebruikt kunnen worden. Burn-out onder gezondheidswerkers blijft toenemen, waarbij overmatig administratief werk de belangrijkste boosdoener is [2]. Ziekenhuisleiders worden geconfronteerd met toenemende tekorten aan gekwalificeerd personeel in combinatie met stijgende burn-outcijfers. Behoud en de tevredenheid van personeel is daarom een prioriteit [3].

Inefficiënties brengen ook financiële kosten met zich mee, in tijden waarin ziekenhuizen met flinterdunne marges werken. Zo wordt in de VS naar schatting 25% van de uitgaven voor gezondheidszorg verspild door zaken als vertraagd ontslag van patiënten, inefficiënties in het begeleiden van patiënten van de ene naar de andere zorgsetting, en suboptimaal beheer van activa [4].

Ondertussen zijn patiënten op zoek naar gemakkelijkere manieren om ziekenhuisafspraken te plannen en toegang te krijgen tot hun gezondheidsgegevens die in verschillende zorgomgevingen zijn gegenereerd. Van de patiënten tussen de 18 en 34 jaar zegt 95% zelfs van zorgverlener te zullen wisselen als de digitale ervaring niet aan hun verwachtingen voldoet [5].

Een andere veel voorkomende bron van frustratie en inefficiëntie die door automatisering kan worden aangepakt, is het gebrek aan real-time inzicht in de locatie en het gebruik van apparatuur. Meer dan een derde van de verpleegkundigen verspilt bijvoorbeeld tot twee uur per dienst aan het zoeken naar ontbrekende medische apparatuur, zoals mobiele infuuspompen [6].

Track-and-trace-achtige oplossingen - waarbij fysieke tags worden gecombineerd met technologieën als WiFi, Bluetooth Low Energy, infrarood of radiofrequentie-identificatie - kunnen het personeel helpen de dichtstbijzijnde apparatuur sneller te vinden en inzicht geven in het gebruik van de apparatuur. Met behulp van een dergelijk real-time locatiesysteem is een Nederlands ziekenhuis erin geslaagd 20% besparingspotentieel te identificeren op de zoektijd van apparatuur en één miljoen euro op investeringen in apparatuur op basis van nauwkeurigere gebruikspercentages [7].

Als volgende stap kunnen real-time locatiegegevens verder worden uitgebreid met andere informatie over de status en het gebruik van apparatuur, die slimme en aangesloten apparaten rechtstreeks via WiFi kunnen doorgeven. Wanneer een apparaat bijvoorbeeld moet worden gerepareerd of onderhouden moeten worden, kan een automatische werkorder worden geactiveerd in het onderhoudsbeheersysteem van het ziekenhuis op basis van veranderingen in de status en/of locatie van het apparaat. Hierdoor kan een meer gestroomlijnde workflow en minder stilstand worden gerealiseerd.

Real-time locatiebepaling kan ook worden gebruikt om patiënten tijdens hun hele zorgtraject te volgen, bijvoorbeeld tijdens hun bezoek aan de spoedeisende hulp. Dit kan helpen bij het beantwoorden van vragen als: Hoeveel tijd brengen patiënten door in de triagekamer? Hoe lang moeten ze wachten op hun radiologisch onderzoek? De eerste pilots hebben laten zien hoe dergelijke real-time informatie, geïntegreerd met gegevens uit andere ziekenhuissystemen zoals het EMR, beheerders kan helpen om de patiëntenstroom op de spoedeisende hulp te beheren en het gebruik van apparatuur en bedden te optimaliseren [8].

In de toekomst zullen deze track-and-trace-achtige oplossingen zich ontwikkelen tot organisatie brede IoT-platforms. Daardoor kunnen centrale coördinatiecentra zorgovergangen van de ene setting naar de andere faciliteren op basis van nauwkeurige en real-time informatie over patiënten, bedden en apparatuur. Gekoppeld aan voorspellende analyses kan dit ziekenhuizen helpen knelpunten in de patiëntenstroom te voorspellen en te voorkomen voordat deze zich voordoen. Daardoor kunnen wachttijden en vertragingen in het hele ziekenhuis worden verminderd en wordt tijdig ontslag voor thuismonitoring gewaarborgd.

Uiteindelijk zien wij het slimme ziekenhuis als een volledig onderling verbonden en intelligent systeem dat zich dynamisch kan aanpassen op het moment zelf, waardoor personeel en apparatuur beschikbaar zijn waar ze het meest nodig zijn - bijvoorbeeld bij een ramp of een lokaal incident. Met de logistieke uitdagingen van de COVID-19 pandemie nog vers in het geheugen zal dit ziekenhuizen helpen weerbaarder te worden bij toekomstige crises.

Ook in de acute en post-acute zorg wordt veel geïnvesteerd in oplossingen voor patiëntenzorgbeheer die gegevens van een overvloed aan bewakingsapparatuur kunnen integreren en die gegevens vervolgens intelligent filteren voor klinisch gebruik. Artsen en verpleegkundigen hebben behoefte aan tijdige en contextueel relevante inzichten waarop ze kunnen reageren op de kritieke momenten die ertoe doen. Door gebruik te maken van geautomatiseerde waarschuwingsscores die tekenen van achteruitgang van patiënten op de algemene afdeling oppikken, slaagde een ziekenhuis er bijvoorbeeld in om het aantal ernstige ongewenste voorvallen bij patiënten met 35% verminderen [10].

In het slimme ziekenhuis van de toekomst zullen we meer en meer draadloze patches zien - of zelfs contactloze, op licht gebaseerde detectie - die overal in het ziekenhuis patiëntbewaking mogelijk maken. Mobiele verbonden apparaten zullen de afhankelijkheid van apparatuur aan het bed verminderen, waardoor zorgteams zich flexibeler kunnen verplaatsen als dat nodig is. Avatar-gebaseerde monitoring kan de cognitieve belasting verder verminderen door patiëntgegevens op een visuele manier te integreren, waardoor de gezondheidssituatie van de patiënt in één oogopslag zichtbaar is. Dit alles zal worden aangevuld met begeleiding en mentorschap op afstand door hoogopgeleide specialisten in gecentraliseerde centra; een model dat zijn waarde al heeft bewezen in tele-ICU's.

In de toekomst zal de combinatie van ‘ambient experience’ met slimme contactloze sensoren, ziekenhuizen in staat stellen steeds meer adaptieve herstelkamers en -omgevingen te creëren, bijvoorbeeld door de verlichting of temperatuur aan te passen op basis van het stressniveau van de patiënt. Daardoor zullen ziekenhuiskamers patiënten een sterker gevoel van comfort en welzijn bieden, wat een snel herstel en patiënttevredenheid kan bevorderen.

Tegelijkertijd zullen patiënten door thuismonitoring op afstand sneller hun leven kunnen hervatten, zonder langer dan nodig in een schaars en duur ziekenhuisbed te verblijven. Klinisch toezicht door virtuele zorgteams zal helpen om vroegtijdige tekenen van gezondheidsverslechtering op te sporen, zodat tijdig en gericht kan worden ingegrepen.

Het slimme ziekenhuis van de toekomst zal niet aan muren gebonden zijn. Het zal naadloze ervaringen bieden gedurende het hele zorgtraject, waarbij personeel zich kan concentreren op de kern van hun werk: betere zorg verlenen aan patiënten.

References
[1] Philips Future Health Index 2022 report: https://www.philips.com/a-w/about/news/future-health-index/reports/2022/healthcare-hits-reset
[2] https://www.prnewswire.com/news-releases/medscape-physician-burnout--depression-report-2022-shows-pandemics-continued-impact-301465333.html
[3] Philips Future Health Index 2022 report: https://www.philips.com/a-w/about/news/future-health-index/reports/2022/healthcare-hits-reset
[4] Shrank WH, Rogstad TL, Parekh N. Waste in the US Health Care System: Estimated Costs and Potential for Savings. JAMA.2019;322(15):1501–1509. https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2752664
[5] https://econsultancy.com/consumers-expect-digital-services-healthcare-providers/
[6] https://www.nursingtimes.net/archive/nurses-waste-an-hour-a-shift-finding-equipment-10-02-2009/
[7] https://www.philips.nl/a-w/about/news/archive/standard/about/news/press/2020/20201027-philips-introduceert-performanceflow-een-nieuwe-digitale-oplossing-voor-slim-beheer-gebruik-en-aanschaf-van-mobiele-medische-apparatuur.html (in Dutch)
[8] https://www.philips.com/c-dam/b2bhc/de/consulting/performanceflow/2021-11_Philips_PerformanceFlow_Whitepaper_Smart_Asset_Management.pdf
[9] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35922094/
[10] https://www.philips.com/a-w/about/news/archive/case-studies/20180315-early-warning-score-reduces-incidence-of-serious-events-in-general-ward.html
[11] https://europepmc.org/article/med/31298628
[12] https://www.philips.com/a-w/about/news/archive/standard/news/articles/2020/20201201-philips-ambient-experience-better-imaging-precise-diagnoses-and-better-patient-care.html