Is een beeld-gestuurde minimaal invasieve thermale ablatie een geschikt alternatief voor het chirurgisch verwijderen van tumoren in de lever? Dat was het startpunt van de COLLISION-studie, waar dr. Susan van der Lei, onderzoeker aan het Amsterdam UMC, een belangrijke rol in speelde. Zij kreeg op 26 maart de prestigieuze Ziedses des Plantes-Philips prijs voor haar baanbrekende onderzoek, waaruit bleek dat een minder invasieve behandeling van tumoren via hitte net zo effectief blijkt én veiliger is voor de lokale controle van tumoren. 

De studie startte in 2017 en liep tot in 2024. In totaal namen 300 patiënten deel aan het onderzoek naar de effectiviteit van de twee behandelingen. Een van de resultaten is dat thermale ablatie net zo effectief is als traditionele chirurgie als het gaat om overleving. Daarnaast kwam naar voren dat deze methode duidelijke voordelen biedt op het gebied van veiligheid en kwaliteit van leven van de patiënten. “Beeld-gestuurde thermale ablatie veroorzaakt aanzienlijk minder complicaties doordat patiënten niet geopereerd hoeven te worden, maar behandeld worden via kleine sneetjes in de huid”, legt Van der Lei uit. “Daardoor herstellen ze sneller en kunnen ze eerder naar huis.” 

Effectiever verwijderen

Thermale ablatie is de behandeling waarbij, onder begeleiding van bijvoorbeeld CT-beelden, een of meerdere speciale naalden in de tumor wordt geprikt, die vervolgens door verwarming of afkoeling het tumorweefsel laten afsterven. Een onverwachte, maar belangrijke, uitkomst uit Susans onderzoek was dat thermale ablatie in sommige gevallen zelfs betere resultaten oplevert voor de lokale controle van tumoren. Met andere woorden: een tumor kan effectiever worden verwijderd door thermale ablatie. Dit komt waarschijnlijk doordat ablatie, indien nodig, makkelijker kan worden herhaald dan chirurgie. Van der Lei: “Herhaald opereren is vaak niet wenselijk of mogelijk door het littekenweefsel. Dat maakt thermale ablatie voor sommige patiënten een betere behandeloptie dan de chirurgische verwijdering.”

Goede samenwerking als basis

Het zijn waardevolle uitkomsten van de langdurige studie, waarin interventieradiologen en chirurgen nauw hebben samengewerkt om de beeld-gestuurde ablaties uit te voeren. “Een goede samenwerking was de basis. Het was belangrijk om duidelijk te maken dat beide behandelingen elkaar niet uitsluiten, maar juist aanvullen”, zegt Van der Lei. “Uiteindelijk gaat het erom wat voor deze specifieke patiënt de beste behandeling is. De uitstekende samenwerking tussen interventieradiologen en chirurgen was echt cruciaal voor het succes van de studie.”

Innovaties voor betere zorg

Het succes van de COLLISION-studie wordt ook gevoeld en gewaardeerd door de sector. Onderzoeker Robbert Puijk won vorig jaar voor zijn rol de Frederik Philipsprijs en Van der Lei valt nu in de prijzen voor haar werkzaamheden. “Deze prijs is een prachtige erkenning voor het hele onderzoeksteam. Dit onderzoek heeft jaren geduurd en het resultaat is het werk van vele mensen, niet alleen van mij”, zegt Van der Lei. “Deze award benadrukt hoe belangrijker het is dat we blijven samenwerking aan innovaties die het leven van patiënten verbeteren.”

Wereldwijde behandeling

Hoewel thermische ablatie inmiddels beschikbaar is in Nederland, is dat lang nog niet overal ter wereld zo. Volgens Van der Lei ontbreekt daar vaak de goede samenwerking tussen de interventieradiologen en chirurgen, of wordt de behandeling niet vergoed door zorgverzekeraars. Ze hoopt dat haar onderzoek de behandeling toegankelijker maakt voor patiënten wereldwijd. “We presenteren onze resultaten op internationale congressen en verspreiden onze bevindingen breed. Iedereen verdient toegang tot de beste zorg.”

Over de Ziedses des Plantes-Philips prijs

Elk jaar reiken de Nederlandse Vereniging voor Interventie Radiologie (NVIR) en Philips de Ziedses des Plantes Prijs uit. De prijs is vernoemd naar prof. dr. B.G. Ziedses des Plantes, één van de grootste pioniers op het gebied van radiologie en uitvinder van de planigrafie, waarmee hij de weg vrijmaakte voor de ontwikkeling van CT en MRI. Met deze prijs wil Philips de innovatie in het vakgebied belonen en stimuleren. De prijswinnaars van dit jaar zijn Stijn Franssen (EMC/UMCU) en Susan van der Lei (AUMC).

Lees ook het artikel: "Stijn Franssen wint Ziedses des Plantes-Philips prijs 2025 voor onderzoek naar betere behandeling voor vergevorderde galwegkanker"

Is image-guided minimally invasive thermal ablation a suitable alternative to surgically removing liver tumors? That was the starting point of the COLLISION study, in which Dr. Susan van der Lei, researcher at Amsterdam UMC, played a key role. On 26 March, she received the prestigious Ziedses des Plantes-Philips award for her groundbreaking research, which showed that this less invasive treatment using heat is just as effective – and even safer – for local tumor control.

The study ran from 2017 to 2024 and included 300 patients, comparing the effectiveness of surgery with thermal ablation. One of the key findings: thermal ablation is just as effective as traditional surgery when it comes to survival rates. In addition, the method offers clear advantages in terms of safety and quality of life. “Image-guided thermal ablation causes significantly fewer complications because patients don’t need major surgery,” Van der Lei explains. “They’re treated through small incisions in the skin, which means they recover faster and can go home sooner.”

More effective tumor removal

Thermal ablation is a treatment in which one or more specialized needles are inserted into the tumor using imaging guidance, such as CT scans. The tumor is then destroyed by applying heat or cold. A surprising but important outcome of Susan’s research was that thermal ablation may even produce better results for local tumor control in some cases. In other words, the tumor can be more effectively destroyed with ablation than with surgery. This is likely because ablation can be repeated more easily than surgery. Van der Lei explains: “Repeated surgery is often not desirable or possible due to scar tissue. That makes thermal ablation a better option for some patients.”

Strong collaboration as a foundation

These are valuable insights from a long-term study where interventional radiologists and surgeons closely collaborated to perform the image-guided procedures. “Good collaboration was essential. It was important to show that both treatments can complement each other rather than compete,” says Van der Lei. “Ultimately, it’s about finding the best treatment for each individual patient. The close cooperation between radiologists and surgeons was truly key to the study’s success.”

Innovations for better care

The impact of the COLLISION study has been widely recognized. Researcher Robbert Puijk received the Frederik Philips Prize for his role last year, and now Van der Lei has been honored with the Ziedses des Plantes-Philips award for her work. “This award is a wonderful recognition for the entire research team,” says Van der Lei. “This study took years and was a team effort. The results are not just mine – they belong to all of us. The award highlights the importance of continuing to work together on innovations that improve patients’ lives.”

A global opportunity

HWhile thermal ablation is already available in the Netherlands, this is not yet the case in many parts of the world. Van der Lei notes that a lack of collaboration between interventional radiologists and surgeons, or lack of reimbursement, often stands in the way. She hopes her research helps make the treatment more widely accessible. “We’re presenting our results at international conferences and sharing them broadly. Everyone deserves access to the best possible care.”

About the Ziedses des Plantes-Philips award

Each year, the Dutch Society for Interventional Radiology (NVIR) and Philips present the Ziedses des Plantes-Philips award. The award is named after Prof. Dr. B.G. Ziedses des Plantes, a pioneer in radiology and inventor of planigraphy – an early form of imaging that paved the way for CT and MRI. Through this award, Philips aims to recognize and encourage innovation in the field. This year’s winners are Stijn Franssen (EMC/UMCU) and Susan van der Lei (Amsterdam UMC).
 

Also read the article: "Stijn Franssen wins the 2025 Ziedses des Plantes-Philips Award for groundbreaking research on advanced bile duct cancer treatment"