Dagbesteding vermindert isolement én zorgbehoefte van ouderen

Dat ouderen bijzonder hard zijn geraakt door het nieuwe coronavirus, dat leidt weinig twijfel. Niet alleen zijn er relatief veel besmettingen en sterfgevallen onder deze doelgroep; ook de indirecte gevolgen van de pandemie zijn niet te overzien. 

"We zagen na de uitbraak eigenlijk meteen dat bewoners eenzamer werden. Er was veel verdriet, ze begrepen de situatie ook niet altijd", aldus Lisette van Druenen, dagbestedingsspecialist bij Archipel. De zorggroep kan nu dankzij steun van de Philips Foundation een extra dagprogramma organiseren voor de 1.200 bewoners.

Van de ene op de andere dag stil

En daar was veel behoefte aan, vertelt Lisette. "Normaal gesproken gebeurt er van alles; van creatieve workshops, tot cultuuractiviteiten, sport en beweging. In maart lag de dagbesteding van de ene op de andere dag helemaal stil. We konden niks meer organiseren op de locaties, mede doordat er geen mensen van buitenaf op de locaties mochten komen." Toen kwam Archipel op de hoogte van het voornemen van de Philips Foundation om de getroffenen van de coronacrisis in Brainport Eindhoven te helpen met extra middelen en vrijwilligers. 

"We zijn samen gaan kijken hoe we deze hulp het beste zouden kunnen inzetten", vertelt Judith Helderman, intermediair bij Samen voor Eindhoven. "Het budget voor entertainment is normaal gesproken al best beperkt, en vanuit alle locaties van Archipel kregen we de signalen dat er eigenlijk juist alleen maar meer behoefte was aan activiteiten. Wel andere activiteiten dan anders natuurlijk, omdat we rekening moeten houden met de coronarichtlijnen."

Verwendag met diner dansant

De twee maakten een rondgang langs de programmaregisseurs van de verschillende locaties van Archipel om te polsen waar behoefte aan is. "Een van de reacties die we terugkregen was 'misschien kunnen we extra videobanden bestellen'. Toen we vertelden dat er genoeg middelen beschikbaar zouden komen om écht een verschil te maken, kwamen er ineens heel veel leuke ideeën naar boven", aldus Lisette. "Op de ene locatie wilden ze koptelefoons aanschaffen om silent disco's organiseren, ergens anders werd het plan opgevat om een goochelaar uit te nodigen, naar Dierenrijk of de Beekse Bergen te gaan met de bewoners."

"In Nuenen, waar ze te maken hebben gehad met veel coronabesmettingen, kwam het idee om een verwendag te organiseren voor bewoners. Overdag komen leerlingen van de kappersschool om bewoners te knippen en op te maken - met mondkapje natuurlijk, 's avonds is er een diner dansant. Dat soort activiteiten helpt echt enorm om even op andere gedachten te komen."

Voor elke locatie wordt een programma op maat gemaakt, passend bij de groep bewoners. "We vinden heel belangrijk dat wat we aanbieden aansluit bij de behoefte", vertelt Lisette. "Daarom hebben we programmaregisseurs van elke locatie de vrijheid gegeven om met eigen ideeën te komen. Het was echt geweldig om te zien wat dat los maakte; we voelden ons af en toe net Sinterklaas."

Blijvende impact

Een belangrijk criterium van de extra middelen zo worden ingezet dat er een blijvende impact is. "We hebben daarom een balans gezocht van eenmalige activiteiten en investeringen voor de langere termijn, zoals de hoofdtelefoons voor de silent disco. Sowieso kunnen we dankzij dit project tot het einde van het jaar leuke activiteiten organiseren."

De impact op de bewoners is volgens Judith nauwelijks te onderschatten: "Als je mensen uit hun isolement kunt halen, dan doet dat echt heel veel. Niet alleen omdat ze er happy van worden, maar onderzoek laat ook zien dat eenzaamheid slecht voor je is. Het verhoogt de bloeddruk en kans op een depressie." "We zien echt dat bewoners dankzij dit soort activiteiten minder zorg nodig hebben", vult Lisette aan. "Tijdens de uitbraak van corona in maart en april waren er veel bewoners van wie de toestand verslechterde. Nu is er gelukkig weer meer mogelijk; niet alleen de grotere activiteiten, maar ook meer één-op-één-contact met bezoek en vrijwilligers."

Vrijwilligers gezocht

Daar is op alle locaties altijd behoefte aan, benadrukt Lisette: "We zoeken altijd vrijwilligers die een praatje willen komen maken met onze bewoners, gewoon een stukje gaan wandelen, of willen ondersteunen bij de verschillende activiteiten die plaatsvinden. Als onderdeel van het Philips Foundation-project is er dan ook extra ruimte voor Philips-vrijwilligers om zich in te zetten bij alle projecten - dus ook bij Archipel. Judith: "Van alle mensen die hier vrijwilligerswerk komen doen, horen we eigenlijk hetzelfde; hoe leuk het is. Het klinkt misschien als een cliché, maar je krijgt er gewoon heel veel voor terug. Als je een wandeling kunt gaan maken met een bewoner die misschien maar één keer in de week naar buiten gaat, dan is dat echt een geweldige ervaring - ook voor jou als vrijwilliger."