In het nieuwe boek ‘De Rechtvaardigden’ van auteur en historicus Jan Brokken staat Jan Zwartendijk centraal. De Philips-directeur en honorair-consul van Nederland in Litouwen redde tijdens de Tweede Wereldoorlog het leven van duizenden joden door valse uitreisvisa voor ze uit te schrijven.
Jan Zwartendijk schreef tussen 24 juli en 3 augustus 1940 minstens 2.345 visa uit. Dankzij dit uitreisvisum redde hij het leven van duizenden Joden die op het punt stonden door de nazi’s opgepakt te worden. Met het uitreisvisum reisden men met de Trans Siberië Express naar Japan, van waaruit ze zich over de hele wereld verspreidden, vrijwel allen overleefden de oorlog.
Zwartendijk nam een groot persoonlijk risico omdat de visa die hij verstrekte Curaçao als bestemming hadden. Toegang tot Curaçao was afhankelijk van de toestemming door de gouverneur van het eiland, deze werd in de praktijk zelden verleend.
Desalniettemin waren de visa overtuigend genoeg om de houders ervan toe te laten om het land uit te reizen, wat het leven van meer dan 3.000 mensen redde. De meesten die gedurende drie weken in de wachtrij stonden bij de kantoordeur van Zwartendijk kende hem alleen als ‘Mister Radio Philips'.