Philips en het Spaanse Nationale Centrum voor Cardiovasculair Onderzoek (CNIC) ontwikkelen samen een nieuw, ultrasnel protocol voor cardiale MRI voor onderzoeksdoeleinden dat in de toekomst hopelijk kan worden toegepast in de klinische praktijk

"In iets meer dan 20 seconden kan alle informatie worden verworven die nodig is om de vorm en werking van het hart te bekijken. Voor het beoordelen van de mate van fibrose na het afsterven van hartspierweefsel is nog een opname van 20 seconden voldoende, waarmee het hele hartonderzoek in minder dan een minuut kan worden afgerond", aldus Dr. Javier Sánchez-González, onderzoeker bij Philips.

Tijdens een conventioneel hartonderzoek met MRI moeten patiënten ongeveer een uur stilliggen in de scanner om de functie van het hart nauwkeurig te kunnen meten en de omvang van de schade aan het hart te kunnen beoordelen. Hiervoor moeten meerdere complexe 2D- en 3D-beelden worden verworven en gereconstrueerd. Om deze redenen wordt MR-beeldvorming nog niet veel toegepast voor het maken van beelden van het hart, ook al is het een niet-invasief onderzoek waarbij geen straling wordt toegepast.
 
"De belangrijkste reden is de benodigde tijd voor een volledig onderzoek. Een volledig onderzoek duurt ongeveer een uur, en veel patiënten houden dit niet tot het einde vol", zegt Dr. Sandra Gómez-Talavera, onderzoeker bij het Spaanse nationale centrum voor cardiovasculair onderzoek (CNIC), cardioloog bij het Hospital Universitario Fundación Jiménez Díaz (Madrid, Spanje), en coauteur van de paper in JACC.

De nieuwe techniek, 'Enhanced SENSE by Static Outer-volume Subtraction (ESSOS)' genaamd, benut het feit dat bij het vasthouden van de ademhaling alles in de borstkas van de patiënt statisch blijft, met uitzondering van het kloppende hart. Nadat er een eerste beeld van het statische deel (het buitenste volume) is verworven, worden deze MRI-gegevens tijdelijk verwijderd. Het MRI-signaal van het kloppende hart kan nu eenvoudiger worden afgetrokken van daaropvolgende scangegevens, waardoor er tot vier keer sneller een 3D-beeld van het hart kan worden verworven. Dit leidt tot een maximale netto versnellingsfactor van 32. Nadat de dynamische informatie van het kloppende hart is gereconstrueerd, worden de statische beelden van het buitenste volume weer toegevoegd om een volledig 3D-beeld van het hart te genereren waarop de anatomie en werking van het hart zichtbaar zijn en waarbij verschillende weergaven met een goede beeldresolutie beoordeeld kunnen worden. Indien nodig kan met een tweede isotrope 3D-scan tijdens een vastgehouden ademhaling de omvang van de schade aan de hartspier van de patiënt in beeld worden gebracht.

Tijdens een klinisch onderzoek werden ruim 100 patiënten met verschillende hartaandoeningen onderzocht met zowel het conventionele als het nieuwe MRI-protocol, waarna de beelden werden beoordeeld door deskundige radiologen. De hartfunctiemetingen die met elk van beide technieken werden gedaan, vertoonden een overtuigende mate van overeenkomst, en datzelfde gold voor de beelden die werden gemaakt om weefselschade aan de hartspier van de patiënt in kaart te brengen [4].

"We hebben met een grote groep patiënten aangetoond dat MR-beeldvorming van het hart met deze nieuwe techniek dezelfde parameters oplevert als de gebruikelijke techniek, maar in minder dan 10% van de tijd", aldus Dr. Borja Ibáñez, directeur van de afdeling klinisch onderzoek van het CNIC, cardioloog bij het Hospital Universitario Fundación Jiménez Díaz, en klinisch leider van de werkzaamheden.