Nieuwscentrum

mrt 13, 2019

For English see below

Nieuwe meetmethode maakt ervaring van slapeloosheid beter zichtbaar


Liefst 1 op de 10 Nederlanders heeft last van slapeloosheid

Vrijdag 15 maart is het Internationale Dag van de Slaap, waarbij het mede draait om gezondheidsproblemen die slapeloosheid met zich mee kan brengen. Een deel van de mensen met chronische slapeloosheid dénken dat ze periodes niet geslapen hebben, terwijl slaapmetingen laten zien dat dat wel zo was. Wetenschappers konden tot nu toe niet goed de vinger leggen op de oorzaak van deze ‘slaapmisperceptie’. Maar uit nieuw onderzoek van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe, Philips en de Universiteit van Maastricht blijkt dat juist de periode ná het inslapen bepalend is voor het ervaren van deze slaapproblemen. Het onderzoek onderstreept dat slaapmisperceptie een reëel probleem is, waardoor patiënten zich serieuzer genomen voelen. 

 

Maar liefst 1 op de 10 Nederlanders heeft last van slapeloosheid, ook wel insomnie genoemd. Een deel van de mensen met insomnie kampt met uitgesproken slaapmisperceptie. TU/e-promovenda Lieke Hermans legt uit: “Iemand kan dan ervaren dat hij vrijwel niet geslapen heeft, terwijl hij in werkelijkheid meerdere uren slaapt”. Haar promotor Sebastiaan Overeem, TU/e-hoogleraar en arts-somnoloog bij Kempenhaeghe vult aan: “Patiënten krijgen daardoor soms het gevoel dat ze niet serieus worden genomen. Ons onderzoek toont aan dat slaapmisperceptie reëel is, en geeft meer inzicht in het onderliggende mechanisme.”

Iemand kan dan ervaren dat hij vrijwel niet geslapen heeft, terwijl hij in werkelijkheid meerdere uren slaapt.

Lieke Hermans

TU/e-promovenda

Nieuwe methode voor slaapinterpretatie

Hoewel de totale slaaptijd voldoende kan zijn, hebben de onderzoekers nu gevonden dat de lengte van de stukken slaap in de eerste anderhalf uur van de nacht bij mensen met slaapmisperceptie veel langer moet zijn om het gevoel te geven dat ze goed slapen. Een moeilijke slaper die binnen een half uur na inslapen wakker wordt, voelt namelijk niet dat hij geslapen heeft. Terwijl goede slapers maar 10 minuten aangesloten slaap nodig hebben om zich bewust te zijn van hun slaap. “Ons model laat dus zien dat mensen met misperceptie niet zozeer anders slapen, maar de slaap daadwerkelijk anders beleven,” aldus Hermans.

 

De huidige methode om slaap te interpreteren is volgens de onderzoekers dus aan een update toe. Een belangrijke maat voor slaapartsen is namelijk de tijd die een patiënt nodig heeft om in slaap te vallen. Met behulp van elektrodes die de hersenactiviteit meten, maken ze hiervoor een elektroencefalogram (EEG). Overeem: “In de slaapgeneeskunde is afgesproken dat een patiënt in slaap is gevallen als op het EEG de eerste tekenen van slaap zichtbaar worden. Het proces van in slaap vallen is daarmee echter nog niet compleet; we laten nu zien dat de duur en structuur van die eerste slaap ook van diagnostische waarde is.” 

We laten nu zien dat de duur en structuur van die eerste slaap ook van diagnostische waarde is.

Sebastiaan Overeem

TU/e-hoogleraar en arts-somnoloog bij Kempenhaeghe

Perceptie van het inslaapmoment

Hermans startte haar onderzoek met de vraag: ‘Hoe lang moet je onafgebroken slapen, om je bewust te zijn dat je geslapen hebt?’ Ze focuste haar onderzoek op mensen rond de 60 jaar oud en onderzocht de EEG-metingen van 20 proefpersonen met slapeloosheid en 21 goede slapers. Alle proefpersonen gaven na een nacht slaap aan hoe lang ze dachten dat ze de avond ervoor wakker lagen. “Ik ontwikkelde vervolgens een model waarin ik de invloed van tussendoor wakker worden tijdens het eerste deel van de nacht onderzocht op de perceptie van het inslaapmoment,” legt Hermans uit. 

 

De onderzoekers gaan het ontwikkelde model toetsen in een vervolgonderzoek. Daarin kijken ze naar de slaapgegevens van 160 mensen van verschillende leeftijden die een nacht hebben geslapen in het Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe. Dit grotere onderzoek moet onder meer uitwijzen of er een verschil is tussen ouderen en jongeren, en in hoeverre de slaapmisperceptie varieert tussen mensen met insomnie.

 

Promovendus Lieke Hermans voerde haar onderzoek uit aan de faculteit Electrical Engineering aan de Technische Universiteit Eindhoven. Haar promotor Sebastiaan Overeem is hoogleraar binnen dezelfde faculteit, en daarnaast arts-somnoloog bij het Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe.

 

Dit onderzoek maakt deel uit van het Eindhoven MedTech Innovation Center (e/MTIC), een samenwerkingsverband van het Catharina Ziekenhuis, het Maxima Medisch Centrum, het Centrum voor Epilepsie en Slaapproblemen Kempenhaeghe, Philips en de TU/e. 

 

Sleep EEG Characteristics Associated with Sleep Onset Misperception. Lieke Hermans, Tim Leufkens, Merel van Gilst, Tim Weysen, Marco Ross, Peter Anderer, Sebastiaan Overeem, Annemiek Vermeeren. Sleep Medicine. DOI: 10.1016/j.sleep.2019.01.031

New method makes the experience of sleeplessness more visible


No less than 1 in 10 Dutch people suffer from insomnia

Friday March 15 is World Sleep Day, which is partly about health problems related to sleeplessness. Some people with chronic insomnia think that they do not sleep during certain periods, whereas sleep measurements show that they do. Up till now, scientists have not been able to pinpoint the exact causes of so-called ‘sleep misperception’. However, new research from Eindhoven University of Technology (TU/e), Kempenhaeghe Center for Sleep Medicine, Philips and Maastricht University shows that it is the period after falling asleep that determines whether or not people experience sleep. The results underline that sleep misperception is a real problem for insomnia patients, which should be taken seriously.

 

As many as 1 in 10 Dutch people suffer from sleeplessness. Some people with insomnia experience pronounced sleep misperception. As PhD candidate Lieke Hermans of TU/e explains: “Someone can feel as though they have hardly slept, while in reality they were asleep for several hours.” Her supervisor, TU/e professor and Kempenhaeghe doctor-somnologist Sebastiaan Overeem, adds: “This can give patients the feeling that they are not being taken seriously. Our research shows that sleep misperception is real and it provides more insight into the underlying mechanism.”

Someone can feel as though they have hardly slept, while in reality they were asleep for several hours.

Lieke Hermans

PhD candidate of TU/e

A new method for sleep interpretation

Although the total sleep time may be sufficient, the researchers have now found that the stretches of sleep in the first hour and a half of the night must be much longer in order to give people suffering from sleep misperception the feeling that they are sleeping well. People with insomnia who wake up within half an hour after falling asleep do not feel like they have slept. Conversely, good sleepers only need 10 minutes of continuous sleep to be aware of their sleep. “Our model shows that people with misperception issues do not really sleep differently, but rather experience sleep differently,” says Hermans.

 

According to the researchers, the current method of interpreting sleep needs to be updated. An important yardstick for sleep doctors is the time it takes for a patient to fall asleep. To find this, they make an electroencephalogram (EEG) using electrodes that measure brain activity. Overeem: “In sleep medicine, it has been agreed that a patient has fallen asleep when the first signs of sleep have become visible on the EEG. However, the process of falling asleep is not yet complete; we can now demonstrate that the duration and structure of that first sleep is also of diagnostic value.”

Perception of the moment of falling asleep

Hermans began her research with the following question: ‘For how long do you have to sleep continuously in order to be aware that you have slept?’ She focused her research on people around the age of 60 and studied the EEG measurements of 20 test subjects with insomnia and 21 good sleepers. All subjects indicated, after one night’s sleep, how long they thought that they were awake the night before. “I then developed a model in which I investigated the influence of waking up during the first part of the night on the perception of the moment of falling asleep,” explains Hermans. 

 

The researchers will test the developed model in a follow-up study which will involve 160 people of different ages who spent the night at the Kempenhaeghe Center for Sleep Medicine. This larger study should show, among other things, whether there is a difference between the elderly and the young and to what extent sleep misperception varies between people with insomnia.  

 

PhD candidate Lieke Hermans carried out her research at the Department of Electrical Engineering at Eindhoven University of Technology. Her supervisor, Sebastiaan Overeem, is a professor in the same department and also a doctor-somnologist at the Kempenhaeghe Center for Sleep Medicine.

 

This research is part of the Eindhoven MedTech Innovation Center (e/MTIC), a partnership between Catharina Ziekenhuis, Maxima Medisch Centrum, Kempenhaeghe Center for Epileptology and Sleep Medicine, Philips and TU/e. 

 

Sleep EEG Characteristics Associated with Sleep Onset Misperception. Lieke Hermans, Tim Leufkens, Merel van Gilst, Tim Weysen, Marco Ross, Peter Anderer, Sebastiaan Overeem, Annemiek Vermeeren. Sleep Medicine. DOI: 10.1016/j.sleep.2019.01.031

Over Koninklijke Philips N.V.

Koninklijke Philips N.V. (NYSE: PHG; AEX: PHIA) is een toonaangevende aanbieder van gezondheidstechnologie die zich richt op het verbeteren van de gezondheid van mensen en het bereiken van betere zorgresultaten binnen het gehele gezondheidscontinuüm, van gezond leven en preventie tot diagnostiek, behandeling en thuiszorg. Philips maakt gebruik van geavanceerde technologieën en diepgaand inzicht in klinische toepassingen en de behoeften van consumenten om geïntegreerde oplossingen te ontwikkelen. Het hoofdkantoor van Philips is gevestigd in Nederland. De onderneming is marktleider op het gebied van diagnostische beeldvorming, beeldgestuurde behandelingen, medische IT-toepassingen, patiëntbewaking, thuiszorgsystemen en gezondheidstoepassingen voor consumenten. Met wereldwijd circa 77.000 medewerkers en verkoop- en servicepunten verspreid over meer dan 100 landen genereerden de activiteiten op het gebied van gezondheidstechnologie in 2018 een omzet van 18,1 miljard euro. Voor nieuws over Philips kunt u terecht op www.philips.nl/nieuwscentrum

Klik hier voor meer informatieKlik hier voor minder informatie

Onderwerpen

Contact

Media assets

Deel op social media

You are about to visit a Philips global content page

Continue

U kunt onze website het beste bekijken met de nieuwste versie van Microsoft Edge, Google Chrome of Firefox.