Een beroerte is te voorkomen, te behandelen en te herstellen

Nieuwe wereldwijde coalitie voor actie tegen beroerte roept op tot dringende maatregelen om de oplopende beroertecrisis aan te pakken

mei 13, 2025 | 4 minuten leestijd

In april 2025 deed wereld’s eerste multisectorale belangenbehartigingsbeweging voor beroerte – de Global Stroke Action Coalition – een dringende oproep om de groeiende ongelijkheden in de zorg rondom beroertes aan te pakken. Beroerte is al een van de grootste doodsoorzaken en invaliderende aandoeningen, en zonder ingrijpen wordt verwacht dat de wereldwijde last van beroertes de komende 25 jaar met nog eens 50% zal toenemen, wat jaarlijks 100 miljoen levens zal kosten en 1,6 biljoen USD aan schade zal veroorzaken.

Volgens cijfers van de Hartstichting werden in 2022 in Nederland ruim 38.000 mensen getroffen door een beroerte (ongeveer 106 mensen per dag). Ongeveer 80% van de mensen in Nederland met een beroerte heeft een herseninfarct en 20% heeft een hersenbloeding. Ongeveer 376.000 mensen in Nederland leven met de gevolgen van een hersenbloeding of herseninfarct, zoals verlamming, vermoeidheid, geheugenproblemen, spastische of stijve spieren. [1]

De Global Stroke Action Coalition is een initiatief dat is opgericht om dringende overheidsverbintenissen en acties te bevorderen op het gebied van beroertepreventie, -behandeling en voortgezette zorg, voorafgaand aan de 4e High Level Meeting van de Algemene Vergadering van de VN over de Preventie en Controle van NCD’s. Het wordt bijeengeroepen door de World Stroke Organization, de enige wereldwijde beroertebelangenorganisatie dat officiële betrekkingen heeft met de Verenigde Naties en de Wereldgezondheidsorganisatie.

De World Stroke Organization heeft de Global Stroke Action Coalition bijeengeroepen om samen te werken en dringende acties te bevorderen. Philips is een trots lid van deze coalitie en zet zich in om de toegang tot tijdige beroertezorg te vergroten.

- Carla Goulart Peron, Chief Medical Officer bij Philips

‘Beroerte is een ingrijpende aandoening, maar het is ook een ziekte waar we nog steeds aanzienlijke verbeteringen in de gezondheidszorg kunnen realiseren,’ zei Carla Goulart Peron, Chief Medical Officer bij Philips. ‘De World Stroke Organization heeft de Global Stroke Action Coalition bijeengeroepen om samen te werken en dringende acties te bevorderen. Philips is een trots lid van deze coalitie en zet zich in om de toegang tot tijdige beroertezorg te vergroten.’

Luister naar Melinda Roaldson (Associate Professor, MD) terwijl ze haar persoonlijke ervaring met beroerte deelt: Melinda Roaldsen - Global Stroke Action Coalition

Luister naar de ervaring van Joseph Rukelibuga (Oprichter van Stroke Action Rwanda) met beroerte: Joseph Rukelibuga - Global Stroke Action Coalition

Bij de lancering benadrukten gezondheid- en economisch beleidspecialisten, klinische experts en ervaringsdeskundigen, belangrijke aanbevelingen voor actie om de menselijke en financiële impact van beroerte aan te pakken. Gebaseerd op zowel gegevens als de persoonlijke ervaringen van mensen die door beroerte zijn getroffen, zal de coalitie zijn inaugurele beleidsdocument Stroke Action Now delen, waarin op bewijs gebaseerde voorbeelden van interventies worden gepresenteerd die de vooruitgang op een ziekte significant kunnen bevorderen.

Voorkomen: 80% van de huidige impact door beroertes is gekoppeld aan tien risicofactoren die veranderd kunnen worden. Het identificeren en beheersen van alleen al hoge bloeddruk zou het beroertes met de helft kunnen verlagen.
Behandelbaar: Vooruitgang in technologieën voor het verwijderen van bloedstolsels en het oplossen van bloedstolsels (thrombectomie en trombolyse) kunnen de gezondheid van patiënten verbeteren, invaliditeit minimaliseren en de economische impact van beroertes verminderen.
Herstellen: Toegang tot revalidatie helpt mensen hun onafhankelijkheid terug te krijgen en verkleint het risico — en de kosten — van langdurige invaliditeit.

Een opname van de lancering kan worden bekeken.

Ondanks de duidelijke kansen zijn preventie-, behandel- en revalidatiediensten slechts beschikbaar voor een klein percentage van de beroertepatiënten. Zo ontvangt slechts 3% van de medisch in aanmerking komende patiënten momenteel een thrombectomie, terwijl 20-40% van de zorginstellingen wereldwijd nog geen basis revalidatiediensten voor beroerte hebben geïmplementeerd.

‘De wereldwijde last van beroertes is in de afgelopen 30 jaar verdubbeld,’ legde co-voorzitter van de Coalitie, professor Bo Norrving, uit. ‘Gedurende dezelfde periode is er enorme vooruitgang geboekt in het zorgtraject die ons een ongelooflijke kans biedt om ongelijke gezondheidsuitkomsten te verminderen en aanzienlijke vooruitgang te boeken richting de wereldwijde gezondheids- en ontwikkelingsdoelen. Zich committeren aan de ontwikkeling van nationale beroerteplannen zou een belangrijke prioriteit voor overheden moeten zijn als onderdeel van hun toekomstige strategie voor de preventie en controle van NCD’s. We kunnen het ons niet veroorloven nog 30 jaar te wachten om dit om te keren. Miljoenen levens hangen af van de actie die regeringen nu ondernemen.’

Coalitieleiders roepen regeringen die in september dit jaar de 4e High-Level VN-bijeenkomst over niet-overdraagbare ziekten (NCD's) bijwonen, op om zich te committeren aan vijf acties:

Beroerte prioriteit geven in preventie- en beheersstrategieën voor NCD’s, zodat het een expliciet en integraal onderdeel wordt van nationale en internationale gezondheidsagenda’s.
Nationale Actieplannen voor Beroerte ontwikkelen die de gehele zorgketen bestrijken en meetbare doelstellingen bevatten die inspelen op de behoeften binnen het land.
Zich inzetten voor financiering van interventies gebaseerd op wetenschappelijk bewijs en het verkennen van innovatieve financieringsmodellen, zoals het belasten van schadelijke stoffen, om binnenlandse middelen op te bouwen.
Robuuste monitoringsystemen voor beroerte implementeren die veranderingen in de ziektelast en in de beschikbaarheid en uitkomsten van beroertezorg meten.
Beroerte-overlevenden en mantelzorgers betrekken bij beleidsontwikkeling en hun betekenisvolle vertegenwoordiging op alle niveaus van besluitvorming prioriteren.

De oproep van de Coalitie komt op een bepalend moment. De aankomende High-Level VN-bijeenkomst is een zeldzame kans voor wereldleiders om de koers voor de komende 25 jaar van actie tegen niet-overdraagbare ziekten (NCD’s) uit te zetten. Beroerte mag hierin niet over het hoofd worden gezien. De Coalitie dringt er bij regeringen op aan om dit moment aan te grijpen en ervoor te zorgen dat beroerte wordt erkend, geprioriteerd en aangepakt.

Leden van de Coalitie zijn onder andere: American Stroke Association, Asia Pacific Stroke Organization, Bayer, Boehringer Ingelheim, European Stroke Organisation, Heart & Stroke Foundation South Africa, Ipsen, March of Dimes Canada, Medtronic, Philips, Stroke Association UK en Society of Vascular and Interventional Neurology.

Meer informatie over de Global Stroke Action Coalition : Global Stroke Action Coalition | Unite for Stroke Prevention & Recovery | WSO Global Stroke Action Coalition