Erepenning voor verzetsheld Jan Zwartendijk
Erepenning voor verzetsheld Jan Zwartendijk Zwartendijk was vestigingsdirecteur van een Philips-radiofabriek in Kaunas en nam tijdelijk de functie van honorair consul op zich. Hij liep Nathan Gutwirth tegen het lijf, een Joodse Nederlander met wie hij wel eens kranten en voetbalverslagen uitwisselde. Ze bedachten een vluchtroute die liep via de Trans-Siberië Express naar Vladivostok en vandaar naar Japan. Vanuit Japan konden vluchtelingen de oversteek naar Curaçao maken. In 1940 schreef hij minstens 2139 visa uit. Het aantal geredde mensen ligt nog veel hoger. Kinderen konden meereizen met hun ouders en veel visa werden illegaal gekopieerd. Ook na sluiting van het consultaat ging Jan door met het uitschrijven van visa. Uiteindelijk werd het ook Zwartendijk te heet onder de voeten en keerde hij terug naar Nederland, waar hij nog vier jaar moest vrezen dat de nazi’s hem zouden oppakken vanwege zijn activiteiten in Litouwen.
Op 14 september, exact 47 jaar na zijn overlijden ontving verzetsheld Jan Zwartendijk postuum de Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon in goud. ‘Mister Radio Philips’ redde tijdens de tweede wereldoorlog duizenden Joden door hen een vals visum te verstrekken.
Na de oorlog werd hij door het ministerie van Buitenlandse Zaken berispt voor het verstrekken van de visa, maar in 1956 werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau en donderdag namen zijn zoon Rob en zijn dochter Edith namens hun vader de Erepenning in ontvangst. Wil je meer weten over de verzetsheld Jan Zwartendijk? Lees dan onze longread.
