Het RIVM heeft waardevolle inzichten over de voordelen van borstvoeding voor moeder en kind verzameld in een systematische literatuurstudie¹.

Om nieuwe inzichten in de gezondheidsvoordelen van borstvoeding - voor zowel moeder als kind - te evalueren, heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) systematisch relevante literatuur en peer-reviewed artikelen onderzocht.

Ze hebben informatie uit 44 peer-reviewed artikelen samengevat. Dit onderzoek richtte zich op de westerse landen en de kracht van het bewijsmateriaal werd gebaseerd opde criteria van de WHO - die in volgorde van belangrijkheid van "overtuigend", "waarschijnlijk" "mogelijk" en "onvoldoende" tot "tegenstrijdig" en"geen bewijs" gaan.

Uit overtuigend bewijs blijkt dat het risico op gastro-intestinale en luchtweginfecties, evenals oorinfecties (otitis media), kleiner is als een baby borstvoeding krijgt. Deze effecten houden aan tot in de vroege kindertijd.

Een stap lager op de WHO-schaal, maar daardoor niet minder indrukwekkend, is het waarschijnlijke bewijs van het beschermende effect van borstvoeding tegen de kans opobesitas, astma en een piepende ademhaling bij een kind, met name tijdens de vroege kindertijd. "Waarschijnlijk" bewijs toonde ook de voordelen aan van borstvoeding op de intellectuele en motorische ontwikkeling van een kind.

Er werd geconstateerd, met "mogelijk" bewijs, dat kinderen werden beschermd tegen kanker in de kindertijd, de ziekte van Crohn, ulceratieve colitis, en diabetes mellitus type 1 en 2 – en er was een verminderd risico op wiegendood en leukemie.

In het rapport wordt het nieuwe inzicht genoemd dat het geven borstvoeding mogelijk bescherming biedt tegen inflammatoire darmziekte, helicobacter pylori-besmetting en diabetes mellitus type 2. In het geval van diabetes mellitus type 2 kan de bescherming het gevolg zijn van het effect van borstvoeding op obesitas later in het leven omdat deze vorm van diabetes gerelateerd is aan obesitas.

In veel gevallen kan de bescherming die wordt geboden door borstvoeding te danken zijn aan de antilichamen in moedermelk en colostrum. Het rapport toonde echter aan dat borstvoeding baby's niet beschermt tegen alle infecties. Zo bleek het bewijs van een verminderd risico op urineweginfecties en de griep "onvoldoende" te zijn.

In vergelijking met het vorige RIVM-rapport is het bewijs voor bescherming tegen atopische ziekten en eczeem van "mogelijk/waarschijnlijk" in "tegenstrijdig" veranderd. Hopelijk zorgt nieuw en beter onderzoek voor verbeteringen in onze kennis van het effect van borstvoeding op deze aandoeningen.

Niet alleen de baby's maar ook de moeders zelf profiteren van bepaalde voordelen als ze hun kind borstvoeding geven. Hoewel het bewijsmateriaal wellicht niet "overtuigend" is op de schaal van de WHO, was er bewijs van het volgende niveau: "waarschijnlijk".

In dit geval werd "waarschijnlijk"  bewijs gevonden voor een mate van bescherming tegen diabetes mellitus type 2 en reumatoïde artritis. Daarnaast toonde het onderzoek ook"mogelijk" bewijs dat borstvoeding moeders kan beschermen tegen ovariumkanker en heupfracturen.

De bevinding van "waarschijnlijke" bescherming tegen hypertensie en "mogelijke" bescherming tegen postpartum gewichtstoename waren nieuw in dit rapport. Aan deandere kant werd er "geen bewijs" gevonden voor bescherming tegen postpartum vermoeidheid en symptomen van depressie - wat het belang benadrukt van anderevormen van zorg als het gaat om deze aandoeningen.

Het bewijs voor de bescherming tegen premenopauzale borstkanker veranderde van "mogelijk/waarschijnlijk" in het vorige rapport naar "tegenstrijdig" in het nieuwe rapport. Het bewijs voor postmenopauzale borstkanker daalde ook tot "tegenstrijdig". Hopelijk zal toekomstig onderzoek onze kennis verbeteren over deze omstandigheden met betrekking tot borstvoeding.

Het is niet alleen gunstig voor moeders en hun kinderen om te weten dat borstvoeding een bijdrage kan leveren aan het voorkomen van grote gezondheidsproblemen. Het isook van groot belang voor de bevolking als geheel omdat deze kennis de samenleving op veelniveaus ten goede kan komen.

Zolang het onderzoek voortduurt en meer inzichten in de voordelen van borstvoeding worden aangetoond, zal ons begrip van de waarde van borstvoeding nog verder toenemen, waaronder diepere kennis van de invloed van moedermelk op het menselijk microbioom, het immuunsysteem en de ontwikkeling van de hersenen.