Nov 18, 2021 door Sjoerd de Jong
Leestijd: 1 - 3 minuten
Tachtig procent ziekenhuizen met elkaar verbonden
Een patiënt die per ambulance naar een ander ziekenhuis wordt vervoerd, samen met de medische gegevens op een dvd of memory stick; het is een beeld dat veel zorgprofessionals zullen herkennen. Het programma nationale uitwisseling tussen XDS-netwerken brengt daarin verandering. Ongeveer tachtig procent van alle ziekenhuizen zijn nu (inter)regionaal met elkaar verbonden en kunnen digitaal beeldgegevens met elkaar uitwisselen. Dat maakt de zorg sneller, efficiënter én biedt mogelijkheden voor kostenreductie. Standaardisatie is de sleutel ‘Dat moet slimmer en sneller kunnen’, dachten De Jong en zijn team. Zij besloten een script voor XDS-koppelingen te ontwikkelen om het koppelingstraject te automatiseren. “Het kostte twee maanden om dit ingewikkelde script te voltooien”, vervolgt De Jong. “Maar daarmee hebben we wel een oplossing die binnen de Philips Cloud-omgeving werkt en die de basis legt voor uitwisseling tussen alle XDS-netwerken van ziekenhuizen.”
“Tijdens de COVID-pandemie en de spreiding van IC-patiënten over heel Nederland ontstond een enorme behoefte aan de uitwisseling van beelden en andere medische gegevens tussen ziekenhuizen”, zegt Sjoerd de Jong, projectmanager bij Philips en programmamanager van het uitwisselingsproject. “Om ziekenhuizen daarmee te helpen, zette Philips een tijdelijke portal op voor het uitwisselen van CT-scans. Vaste koppelingen realiseren tussen ziekenhuizen was namelijk tijdrovend; niet alleen vanwege de techniek, maar ook vanwege alle bijkomende aspecten. Denk bijvoorbeeld aan de integratie met het EPD en andere ICT-systemen, en privacy-issues. Dat handmatige proces kostte gemiddeld 120 uur per koppeling.”
Om ervoor te zorgen dat het automatiseringsscript op landelijk niveau zou kunnen worden uitgerold, werkte Philips samen met Enovation, de andere grote speler op het gebied van XDS-netwerken. Samen hebben de twee bedrijven tachtig procent van alle Nederlandse ziekenhuizen als klant. Het was dus van belang om met elkaar afspraken te maken over hoe de twee XDS-infrastructuren aan elkaar te koppelen en zo standaardisatie mogelijk te maken.
Samen met meerdere leveranciers uit de Taskforce Samen Vooruit, van onder meer het ministerie van VWS, werden het script en de technische afspraken vervolgens gevalideerd. “Samen Vooruit is een programma gericht op het versnellen van de gegevensuitwisseling in de zorg”, legt De Jong uit. “Philips was al eerder benaderd om hieraan een bijdrage te leveren. Samen met Enovation en andere marktpartijen, zoals EPD-leverancier Epic, hebben we een Technische Afspraak Beelduitwisseling opgesteld, waarin de randvoorwaarden voor uitwisseling van gegevens staan beschreven. Dit document is aan NEN overgedragen om de standaardisatie blijvend te borgen.”
Deel dit artikel
Meer weten? Klik hier, of laat je gegevens achter om op de hoogte te blijven.
Testziekenhuis als tussenstap Nadat alle stappen voor de technische koppeling rond waren, hielden Philips en Enovation informatiesessies om ziekenhuizen te informeren over het project, de vervolgstappen en de impact op hun bestaande infrastructuur. De Jong: “De ziekenhuizen zagen direct dat de XDS-koppeling veel voordelen met zich meebracht. Zo kunnen gegevens op een digitale en beveiligde manier worden uitgewisseld. Dat bespaart tijd en voorkomt dat onderzoeken opnieuw gedaan moeten worden, bijvoorbeeld bij doorverwijzing van patiënten.”
De ziekenhuizen zagen direct dat de XDS-koppeling veel voordelen met zich meebracht. Zo kunnen gegevens op een digitale en beveiligde manier worden uitgewisseld. Dat bespaart tijd en voorkomt dat onderzoeken opnieuw gedaan moeten worden, bijvoorbeeld bij doorverwijzing van patiënten.”
Sjoerd de Jong
projectmanager
Om aansluiting op het landelijke XDS-netwerk te vergemakkelijken en ziekenhuizen te ondersteunen bij de functionele uitrol, heeft Philips een testziekenhuis gecreëerd. “Dat kun je zien als een firewall”, zegt De Jong. “Ziekenhuizen die deel willen uitmaken van het landelijke XDS-netwerk, maken eerst de koppeling met het testziekenhuis. Als dit lukt, dan komt ook de echte koppeling probleemloos tot stand. Dat maakt de uitrol van het netwerk als geheel efficiënter. Het testziekenhuis blijft daarna ook beschikbaar, bijvoorbeeld om upgrades van systemen zoals het EPD te testen voordat zij daadwerkelijk binnen de eigen ziekenhuisomgeving worden doorgevoerd. Dat is een pluspunt, omdat het risico op verstoringen kleiner wordt.” Use cases ontwikkelen Op technisch gebied is het XDS-netwerk nu gereed. Nu is het tijd voor de functionele implementatie, aldus De Jong. “De XDS-koppelingen liggen er en moeten gebruikt worden: het is aan de ziekenhuizen om use cases uit te werken. Het project Data Delen Midden-Nederland is een mooi voorbeeld. Hierin werken ziekenhuizen samen op het gebied van oncologie. Er is een MDO-portaal ontwikkeld, waarin gegevens met elkaar kunnen worden besproken.” Ook Philips en Enovation staan niet stil. Er zijn plannen om het testziekenhuis uit te breiden met meer leveranciers en zo het ecosysteem verder vorm te geven. Daarnaast ziet De Jong mogelijkheden om standaardisatie verder uit te breiden, bijvoorbeeld door nauw samen te werken met andere initiatieven zoals het Knoop.-project van Twiin. “Wat uitwisseling van beelden en verslagen betreft is Nederland een van de koplopers binnen Europa. Maar het mooiste zou zijn als er naast beeldgegevens nog veel meer medische gegevens via het landelijke netwerk kunnen worden uitgewisseld, zoals de medische samenvatting van patiënten. Dan kan de zorg nog grotere stappen zetten in efficiëntie en kostenbesparingen.”
Wat uitwisseling van beelden en verslagen betreft is Nederland een van de koplopers binnen Europa. Maar het mooiste zou zijn als er naast beeldgegevens nog veel meer medische gegevens via het landelijke netwerk kunnen worden uitgewisseld, zoals de medische samenvatting van patiënten. Dan kan de zorg nog grotere stappen zetten in efficiëntie en kostenbesparingen.”
Sjoerd de Jong
projectmanager
