In onze ziekenhuizen wordt de patiënt steeds meer centraal geplaatst in zorgtrajecten. Een mooi voorbeeld hiervan is de volledig nieuwe afdeling neonatologie van het UZ Leuven. Met een nieuw concept en integratie van innovatieve technologie krijgen pasgeborenen een intensieve verzorging die veel meer rekening houdt met de noden van hun ontwikkeling. “Het silent room concept zorgt ervoor dat de baby’s rustiger slapen en we veel minder alarmen hebben”, stelt dokter Gunnar Naulaers.
De afdeling neonatologie van het UZ Leuven geeft een opvallend rustige indruk. En dat is niet toevallig. Na een nieuwbouwproject kreeg de afdeling in 2014 een nieuwe thuis in een concept dat werd ontwikkeld in functie van de patiëntjes en hun familie. Professor Gunnar Naulaers, diensthoofd neonatologie: “We werken nu met een concept van family centered care dat zich toespitst op goede zorgen voor de patiëntjes en voor hun familie. Elke baby heeft een eigen kamer en ouders kunnen hun kindje bezoeken zonder steeds gestoord te worden. Er is geen interferentie van andere kinderen of ouders.” Er werd grondig nagedacht over die nieuwe aanpak. “We zijn hier al lang mee bezig. In 2005 gingen een aantal leden van ons team een week werken in een ziekenhuis in het Amerikaanse Pittsburg waar ze al dergelijke ‘single rooms’ hadden. Een aantal studies uitgevoerd in Amerikaanse centra toont duidelijk aan dat baby’s die in single rooms hebben verbleven op de leeftijd van 2 jaar een betere ontwikkeling vertonen dan patiëntjes die in grotere boxen werden verzorgd. Het is een duidelijk voordeel voor de neurologische outcome van de baby.”
Performante monitoring is van cruciaal belang
Het single room concept werd in UZ Leuven ook gecombineerd met het silent room principe. Alle alarmgeluiden van de monitoring en randapparatuur werden met behulp van Philips-technologie uit de kamer gehaald en gecentraliseerd bij de verpleegpost. “Op deze afdeling met intensieve zorgen zijn er veel alarmen en is er dus ook veel activiteit. In een normale situatie verstoort dat het slaappatroon van de baby”, legt dokter Naulaers uit. “Maar omdat die nu alleen in een kamer ligt en doordat alle storende geluiden aan de kamer worden onttrokken, is er veel meer rust rond de baby. Daardoor krijg je een beter slaappatroon wat uiteraard ook heilzaam is voor de genezing.”
Het silent room concept zorgt ervoor dat de baby’s rustiger slapen en we veel minder alarmen hebben.”
Prof. dr. Gunnar Naulaers
Neonatoloog, UZ Leuven
Dit past in de visie op kritische zorg die ook sterk geëvolueerd is. Gunnar Naelaers: “Pakweg 20 jaar geleden lag de focus in de neonatale intensieve verzorging op de technieken: ademhalingstechnieken en ondersteunende technieken zorgden toen voor een hogere overlevingskans. Vandaag kijken we meer en meer naar de factoren die een invloed hebben op de ontwikkeling: het comfort van de baby, het ritme van de baby, de manier van verzorging, respect voor de slaap en aandacht voor de hechting tussen ouders en kind.” Innovatie in de monitoring was daarbij van cruciaal belang. “Het is maar mogelijk geweest om deze stap te zetten dankzij de goeie monitoring waar we vandaag over beschikken. Vroeger had je visueel contact nodig: je moest de baby zien om problemen te observeren. Nu liggen onze baby’s alleen in een kamer, in een couveuse en vaak ook lange tijd in het donker. We vertrouwen op de performante monitoring die ons gegevens aanlevert over het hartritme, de ademhaling, de bloeddruk,… en meer en meer meten we ook de cerebrale oxygenatie zodat we ook extra informatie krijgen over wat er in de hersenen gebeurt.”
Meer tijd voor uitleg
De manier van werken op de afdeling neonatologie is dan ook grondig veranderd. Dokter Naulaers: “Vroeger werd er steeds gewerkt in een kamer waar het team continu zicht had op zes kinderen. Nu is de afdeling ingedeeld in drie baaien waarbij een team van 4 verpleegkundigen instaat voor maximaal 12 kinderen in 12 aparte kamers. Ze moeten dus goed op elkaar ingespeeld zijn, want alle alarmen komen nu centraal in de baai aan. Het heeft toch wel wat tijd gevraagd om aan dit nieuwe systeem te wennen. We hebben bijvoorbeeld ook zoveel mogelijk materiaal op zorgkarren buiten de kamer geplaatst – opnieuw om de patiëntjes zo weinig mogelijk te storen. ”
Eén van de voordelen van de nieuwe afdeling is dat verpleegkundigen zich meer kunnen concentreren op de baby en de ouders. “Nu kunnen we makkelijker uitleg geven en tijd nemen voor de ouders, wat in een drukke kamer toch moeilijker ligt. Voordelen: concentratie op baby en moeder, veel uitleg geven, terwijl dat in een drukke kamer moeilijker is”, aldus de dokter. “Anderzijds zorgen we in de baai ook voor voldoende interactie en communicatie tussen de teamleden.” Toch is er ook een belangrijk aandachtspunt. “Deze kamers zijn de beste architectuur voor family centered care. Maar wanneer de ouders hun kinderen niet geregeld kunnen komen bezoeken, mag de kamer geen isoleercel worden. Het stimuleren van de baby blijft ontzettend belangrijk. Ouders, verpleegkundigen, artsen, kinesisten… moeten praten met het patiëntje. We weten immers dat hoe meer woorden die baby’s opvangen in de eerste maanden, hoe beter hun taalontwikkeling zal zijn.”
Betere slaap, minder alarmen
Op dit ogenblik loopt in het UZ Leuven een studie naar de impact van de silent rooms op de baby’s. Gunnar Naulaers: “We hebben op de oude dienst indicatoren bij 100 patiëntjes gemeten en hun ouders bevraagd. Dat is nu opnieuw gebeurd op de nieuwe afdeling. De verwerking van de resultaten is nog bezig. Maar we merken in elk geval dat er in het algemeen meer stilte en rust is op de dienst. De baby’s slapen beter en er komen minder alarmen voor. Er zijn dus zeker positieve effecten. En je merkt dan ook dat steeds meer ziekenhuizen in België naar deze manier van werken kijken.”
Wilt u meer informatie over onze oplossingen voor patiëntbewaking?
