Samen bouwen aan het Virtueel Zorgcentrum
| Voor het merendeel van patiënten is thuis herstellen direct na een behandeling of operatie een aantrekkelijk idee. De opkomst van Connected Care maakt dat mogelijk. |
We willen u graag informeren en inspireren, dus meld u aan wij houden u op de hoogte van de laatste Medisch Perspectief artikelen.
Murk Westerterp is werkzaam bij Philips als Head of Connected Care Benelux. In dit artikel deelt Murk Westerterp zijn visie op het Virtueel Zorgcentrum van waaruit zorgverleners de gezondheid van patiënten zowel binnen als buiten het ziekenhuis kunnen bewaken. Thuis kunnen patiënten met behulp van technologie in medische zin gevolgd worden alsof zij nog in het ziekenhuis zijn. Helaas wordt thuis herstellen, hoewel het ook vanuit kostenoogpunt de voorkeur geniet, door de meeste ziekenhuizen nog niet ondersteund: daarop zijn organisatie en zorgstelsel (nog) niet ingericht. Maar dat zal veranderen met de komst van het Virtueel Zorgcentrum, op basis van het Connected Care concept.
Gemiddelde leestijd:
5 minuten
Gemiddelde leestijd:
4 minuten
Zorg op maat, in het ziekenhuis en thuis
In het Virtueel Zorgcentrum is het uitgangspunt juist dat patiënten zorg krijgen in de thuissituatie in plaats van het ziekenhuis, tenzij de zwaarte van de benodigde zorg opname essentieel maakt. Waar mogelijk wordt de zorg dus losgekoppeld van de locatie. Dat is mogelijk omdat alle patiënten – thuis en in het ziekenhuis – vanuit een ‘digitaal knooppunt’ in het ziekenhuis zorgvuldig worden bewaakt. Met biosensoren worden de vitale functies van patiënten gemonitord en de zo verzamelde data worden geanalyseerd met behulp van Artificial Intelligence. Dat maakt het mogelijk om zorg op maat te bieden, dichtbij en op afstand. Tegelijkertijd kan de geboden zorg vanuit het Virtueel Zorgcentrum worden afgestemd op verschillende categorieën patiënten met verschillende niveaus van ziektelast. Zo kan een digitaal knooppunt met Connected Care de zorg bij een stijgende zorgvraag van kwalitatief hoog niveau, toegankelijk en betaalbaar houden.
De Quadruple Aim: kwaliteit meetbaar maken
Met het Virtueel Zorgcentrum en Connected Care wordt een bijdrage geleverd aan de oplossing van het bredere maatschappelijke probleem van de zorg. Om de waarde van de zorg die Philips levert aan zorgpartners goed in beeld te kunnen brengen, wordt de Quadruple Aim-benadering gebruikt. Die benadering is gericht op vier aspecten: het verbeteren van de beleving van de patiënt, het resultaat voor de gezondheid en de beleving van de zorgverlener en tegelijkertijd de kosten van de zorg verlagen. Deze andere benadering is belangrijk omdat het huidige betaalmodel voor ziekenhuizen en medisch specialisten is gebaseerd op het verrichten van handelingen: DOTs. De fysieke aanwezigheid van een patiënt in het ziekenhuis speelt nu nog een centrale rol in de afleiding van DOTs. Denk aan een poliklinisch (herhaal)bezoek of een ligdag in het ziekenhuis. Pas heel langzaam begint hierin verandering te komen, bijvoorbeeld met de komst van een declaratiecode voor beeldbellen en voor medisch-specialistische zorg thuis.
Wat Philips betreft, gaat de verandering niet snel genoeg: we moeten deze verandering versnellen en opschalen om de zorg toekomstbestendig te maken. Daarom zetten we vól in op het meten van kwaliteit in plaats van alleen kwantiteit van zorg en op het aangaan van meerjarige samenwerkingsverbanden. Daarbij kan de kwaliteit van zorg voor de patiënt met PROMS * gemeten worden, waarbij het perspectief van de patiënt leidend is. Dat is nodig om de geleverde toegevoegde waarde van een innovatie als het Virtueel Zorgcentrum duidelijk en meetbaar te maken en zo het betaalmodel duurzaam te kunnen veranderen. Dat is niet van vandaag op morgen geregeld. Vandaar ook het belang van meerjarige partnerships tussen Philips en zorgverleners, waarbij beiden investeren in het loskoppelen van zorg en locatie en bouwen aan het Virtueel Zorgcentrum.
De zorg van binnenuit veranderen
De focus van verandering ligt namelijk niet zozeer op de technologie. Het zijn vooral de zorgprocessen die moeten worden aangepast en de mindsets van alle stakeholders die moeten mee veranderen met de nieuwe vorm van zorg. Alleen een stabiele, meerjarige samenwerking creëert de rust die nodig is om de zorg effectief van binnenuit te veranderen, samen met zorgverleners. Een meerjarenafspraak met zorgverzekeraars is eveneens cruciaal: dat zorgt ervoor dat de innovatie naar Virtueel Zorgcentrum en Connected Care ingezet kan worden zonder dat het ziekenhuis zichzelf in financiële zin moet opeten. Daarbij transformeert het ziekenhuis van zorgverlener met vastgoed als strategische component in zorgverlener met ICT als strategische component.
Niet-disruptieve disruptie
ICT is echter nooit een doel op zich. Naar mijn mening moet ICT het menselijk contact faciliteren, niet vervangen. Daarom geloof ik niet in techbedrijven die een revolutionaire omwenteling in de zorg beloven en de zorg van buitenaf wel even zullen ‘disrupten’. De menselijke maat is dusdanig belangrijk in de zorg dat revolutie door disruptie gedoemd is tot mislukken. Ik ben ervan overtuigd dat verandering in de zorg alleen kan slagen door alle stakeholders erbij te betrekken en hen te enthousiasmeren. Evolutie door incrementele verandering in plaats van revolutie. Dit is het model van niet-disruptieve disruptie, waarvan Philips een groot voorstander is.
ICT is echter nooit een doel op zich. Naar mijn mening moet ICT het menselijk contact faciliteren, niet vervangen.”
Murk Westerterp
Head of Connected Care Benelux
De zorg van binnenuit veranderen klinkt misschien heel ambitieus en idealistisch, maar deze visie is geen utopie of science fiction: aan het eerste Virtueel Zorgcentrum in Nederland wordt namelijk op dit moment gebouwd. Philips en Rijnstate, een groot topklinisch ziekenhuis in de regio Arnhem en De Liemers, zijn hiertoe vorig jaar een samenwerking voor tien jaar aangegaan. Hiermee wordt praktisch invulling gegeven aan eerdere afspraken tussen Rijnstate en Menzis om middels wetenschappelijk te evalueren pilotprojecten de toekomst van het ziekenhuis in kaart te brengen.
Meer kwaliteit, minder kosten
De voordelen van een Virtueel Zorgcentrum zijn duidelijk. Voor de patiënt is het prettiger om thuis te verblijven dan in het ziekenhuis. Het ziekenhuis kan op deze wijze de kwaliteit van zorg en beleving verbeteren en tegelijkertijd de kosten verlagen. De technologie om dit te realiseren is elders al ingezet. Zo werden bij een vergelijkbaar telehealth project met Banner Health in de Verenigde Staten betere uitkomsten en een kostenbesparing per patiënt van 27 procent gerealiseerd. Het Virtueel Zorgcentrum vraagt wel om een andere manier van zorg organiseren. Dat is een uitdaging maar ook een kans. Zo kan Rijnstate nu ook betrokken worden bij preventie in de regio. Hiermee groeit het bereik van 750 bedden in het ziekenhuis naar 450.000 bedden thuis in de regio.
Pilot met maagverkleiningen gestart
We zijn goed op weg met het Virtueel Zorgcentrum: na het tekenen van de commerciële samenwerkingsovereenkomst in 2018 zijn Rijnstate en Philips in juni van dit jaar een aanvullend onderzoekovereenkomst aangegaan, om de oplossingen in de praktijk te testen. Rijnstate en Philips geven binnen dit samenwerkingsverband concreet vorm aan de Quadruple Aim. Onlangs is in samenwerking met Vitalys, kliniek tegen overgewicht en onderdeel van Rijnstate, een pilot gestart waarbij het mogelijk is voor patiënten die een maagverkleining hebben ondergaan thuis gemonitord worden na de operatie in plaats van in het ziekenhuis, als zij daarvoor kiezen in overeenstemming met de artsen. Elke nieuwe fase van de pilot wordt onderzocht en wetenschappelijk onderbouwd, voordat een nieuwe fase ingaat. Een Philips Biosensor meet doorlopend de vitale functies van de patiënt en stuurt ze door naar het ziekenhuis, waar ze geanalyseerd worden door middel van slimme algoritmes. Als er afwijkingen zijn, krijgt een verpleegkundige direct een melding en wordt er contact gezocht met de patiënt of een huisgenoot. Zo nodig wordt er direct een zorgverlener naar de patiënt gestuurd. Dit is pas het begin. Het Virtueel Zorgcentrum heeft de potentie om voorbij alle zichtbare en onzichtbare muren in de zorg te reiken. Want, zoals bestuursvoorzitter van Rijnstate Wim van Harten het zo mooi omschreef: “De behandeling van een patiënt is pas afgelopen als de medische doelstellingen zijn bereikt, niet als hij of zij het ziekenhuis verlaat.” Zorg los van locatie, maar met behoud van de menselijke maat. Dat is de belofte die het Virtueel Zorgcentrum waar gaat maken – daarvan ben ik overtuigd. * Patient Reported Outcome Measures (PROMs) beschrijven de uitkomsten van de zorg vanuit het perspectief van de patiënt.
Patiëntbewaking
Duidelijke informatie op het gebied van zorg met patiëntbewaking. Bekijk de oplossingen.
Gerelateerde artikelen
Altijd op de hoogte van het laatste nieuws op het gebied van gezondheidszorg? Meld u gratis aan voor de Medisch Perspectief nieuwsbrief.
