Atul Gupta: Degenen die het zwaarste werden getroffen, waren natuurlijk de patiënten die te kampen hadden met de ernstige symptomen van COVID-19. Maar er is ook een enorm aantal patiënten die moesten wachten op een behandeling en waarvan de zorg werd uitgesteld, denk aan kankerpatiënten of patiënten met hartproblemen. Niet-spoedeisende of electieve zorg betekent niet dat de behandeling van deze patiënten optioneel is. Deze patiënten moesten veelal langer wachten op hun behandelingen en dit veroorzaakte veel stress voor hen en hun naasten. Bovendien kan het uitstellen van een behandeling ook leiden tot een slechter verloop en uitkomsten van hun aandoening.

Daarnaast zagen we een grote afname van het aantal bezoeken op de spoedeisende hulp en ook van andere gezondheidszorg werd minder gebruikgemaakt. Het is niet zo dat patiënten geen chronische en acute medische aandoeningen hebben, maar zij hebben zelf de beslissing genomen om geen medische hulp te zoeken vanwege de pandemie. Binnen negen maanden tot een jaar zullen die patiënten zich weer melden, echter velen van hen hebben ziekten of aandoeningen die nu zouden kunnen worden behandeld, maar die op termijn ofwel moeilijker of helemaal niet meer te behandelen zijn.

En wat zorgverleners betreft, hebben we te maken gehad met een epidemie van burn-outs. Dit was zelfs voor de pandemie al het geval, veroorzaakt door de toenemende werkdruk onder andere door de stijging van het aantal chronische ziekten, een vergrijzende bevolking en een gebrek aan specialistische zorgverleners. De pandemie heeft verschillende effecten teweeggebracht. Sommige zorgverleners ervaren nu meer druk dan ooit tevoren. Anderen, die op afdelingen werkten die bijna stil kwamen te liggen, werden geconfronteerd met gedwongen verlof of zelfs ontslag. 

Ik blijf echter optimistisch. Wat mij heeft geïnspireerd zijn de vele voorbeelden van de tomeloze inzet van zorgverleners die alle verwachtingen overtroffen door de zorg die ze leverden aan hun patiënten. Ook zien we dat mensen zich realiseren hoe belangrijk de rol van zorgverleners is.