| Zes ongemakkelijke waarheden over de toekomst van de eerstelijn |
Wie gaat investeren in digitale tools voor eerstelijns, doet er verstandig aan om te weten wat de toekomst gaat brengen. Arjan Karens signaleert zes trends, die niet zelden een ongemakkelijke waarheid bevatten.
We willen u graag informeren en inspireren, dus meld u aan wij houden u op de hoogte van de laatste Medisch Perspectief artikelen.
Het bestrijden van symptomen is nooit een oplossing - of op zijn best een tijdelijke. Dat weet elke huisarts. Als een patiënt op de praktijk komt met barstende hoofdpijn, dan is het zaak om de oorzaak daarvan vast te stellen, en dus niet zomaar pijnstillers voor te schrijven. Dit is niet alleen een risico tijdens het consult. De digitalisering van de zorg is een proces dat ook nogal eens gepaard gaat met symptoombestrijding. Een voorbeeld: tijdens de uitbraak van de coronacrisis was er plotseling een sterke behoefte aan software om videoconsults met patiënten mogelijk te maken. Deze software gaat al gauw een jaar of vijf mee, dus in de keuze voor een tool is het belangrijk om te weten hoe de wereld er in de toekomst uit ziet. In dit geval is het symptoom, een plotselinge behoefte aan videobellen, een teken van een onderliggende trend, namelijk dat het steeds logischer en gewoner wordt om zorg op afstand te bieden. Een keuze voor technologie die dat mogelijk maakt, moet dus rekening houden met de situatie over een paar jaar.
Gemiddelde leestijd:
8-10 minuten
De digitalisering van de zorg is een proces dat nogal eens gepaard gaat met symptoombestrijding.
Arjan Karens
General Manager VitalHealth
Hoe die wereld er dan uitziet, kunnen we niet met zekerheid zeggen. Wat we wel weten, is dat dit anders is dan nu, dat de patiënt andere eisen zal stellen op het gebied van zorg en interactie en dat ook de technologie weer een stap verder is. Een oplossing die nu voldoet aan de behoefte voor videobellen, doet dat over vijf jaar misschien niet meer. Het symptoom dat zich nu voordoet (we moeten kunnen videobellen om contact te hebben met patiënten op een afstand) is een uitingsvorm van een onderliggende trend (patiënten willen steeds meer op hun eigen voorwaarden een arts kunnen consulteren).
Wie investeert in digitale tools voor de komende jaren, of het nu gaat om videobellen, digitale vragenlijsten of thuismetingen, doet er verstandig aan om te weten waar we met zijn allen aan moeten voldoen over vijf jaar. En dat is niet zelden een ongemakkelijke waarheid.
We signaleren zes trends: 1. De patiënt wil meer invloed op de behandeling De digitale transformatie zet de patiënt-dokter-verhouding nu al op zijn kop. Patiënten zijn mondiger geworden, beter geïnformeerd en eisen meer zeggenschap over hoe en wanneer ze contact hebben met hun arts. Over niet al te lange tijd willen patiënten steeds meer regie over hun eigen zorgproces. Daar moet de IT-omgeving dan wel op voorbereid zijn.
2. De overheid wil chronische zorg vanuit huis inrichten Voor veel chronisch zieke patiënten is een fysieke controle per kwartaal bij de praktijk nu nog heel normaal. De komende jaren gaat daar echter verandering in komen, en die verschuiving wordt nu voorzichtig zichtbaar. Dankzij thuismetingen en online vragenlijsten is het steeds eenvoudiger geworden om deze patiënten op afstand te begeleiden en te monitoren. De overheid stimuleert deze trend ook door e-health-doelstellingen neer te zetten en initiatieven als Zelfzorg Ondersteund actief te sponsoren [1]. Daarnaast staat er een nieuwe generatie aan patiënten op die wél digitaal vaardig zijn. Zij moeten van de overheid meer zelf doen met behulp van thuismetingen, vaste protocollen en richtlijnen.
Er staat een nieuwe generatie aan patiënten op die wél digitaal vaardig zijn.
Arjan Karens
General Manager Philips VitalHealth Benelux
3. De werkdruk gaat hoe dan ook stijgen Het lijkt er misschien op dat huisartsen minder te doen krijgen, maar het tegendeel is waar. De huisartsenzorg krijgt het, net als alle andere onderdelen van de zorgketen, steeds drukker. Door de vergrijzing neemt de druk op zorg toe; er komen relatief meer (kwetsbare) oudere patiënten, die niet zelden een combinatie hebben van verschillende aandoeningen en liefst zo lang mogelijk thuis willen wonen. Huisartsen moeten zich noodgedwongen specialiseren in de groep kwetsbaarste patiënten, omdat ze simpelweg de tijd niet meer hebben om alle patiënten van persoonlijke zorg te voorzien.
Een keuze voor technologie moet rekening houden met de situatie over een paar jaar. Hoe die wereld er dan uitziet, kunnen we niet met zekerheid zeggen.
Arjan Karens
General Manager Philips VitalHealth Benelux
4. Zorgaanbieders in de regio verwachten veel van de huisarts Het ontstaan van zorggroepen, zo’n vijftien jaar geleden, heeft een ontwikkeling in gang gezet die je ‘regionalisering’ zou kunnen noemen. Samenwerking tussen verschillende zorgaanbieders in de regio wordt steeds belangrijker tussen de eerstelijn, ziekenhuizen, wijkverpleging, apotheken en therapeuten. Technologie kan helpen om een rol te spelen door verschillende aanbieders met elkaar te verbinden, een integraal patiëntbeeld te schetsen en data uit te wisselen. Dat is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. Elk stukje van de zorgketen werkt met eigen systemen, die niet of nauwelijks met elkaar communiceren.
Elk stukje van de zorgketen werkt met eigen systemen, die niet of nauwelijks met elkaar communiceren.
Arjan Karens
General Manager Philips VitalHealth Benelux
5. Digitalisering biedt meer kansen, maar ook meer regelgeving Je zou dus kunnen zeggen dat de digitale infrastructuur van de regio ingewikkelder wordt, maar ook belangrijker, nu de interactie tussen de zorg en de patiënt digitaliseert. Maar digitalisering betekent niet dat het noodzakelijkerwijs eenvoudiger wordt om data uit te wisselen. De invoering van de Algemene Verordening Gegevensverordening (AVG) heeft al laten zien dat er hogere eisen worden gesteld aan de manier waarop (gevoelige) data wordt verzameld en gedeeld. Deze verordening heeft een impact op alle aspecten van digitalisering; zo is onlangs gebleken dat software voor videobellen lang niet altijd voldoet aan privacywetgeving. Juist met gevoelige data, zoals medische gegevens, is dat gevaarlijk. Nu digitalisering de komende jaren nieuwe deuren opent, zal ze ook nieuwe wet- en regelgeving met zich meebrengen. Vanaf mei 2021 wordt de Europese Verordening Medische Hulpmiddelen van kracht, die scherpere eisen stelt aan het gebruik van medische hulpmiddelen. Kleine software- of appleveranciers zijn daar waarschijnlijk nu nog niet mee bezig, maar het heeft wel degelijk veel impact op hun bedrijfsvoering - en op die van de eerstelijn.
6. De coronacrisis heeft de toekomst dichterbij gebracht Dat de coronacrisis de digitale transformatie heeft versneld, dat leidt weinig twijfel. Video-consulten, die tot een paar maanden geleden nog door een aanzienlijk deel van de zorgaanbieders met terughoudendheid werden begroet, zijn nu eigenlijk heel gewoon geworden. Je zou zelfs kunnen zeggen dat de zorgsector in een paar maanden tijd net zo hard veranderd is als normaal gesproken in tien jaar zou gebeuren [2]. Dit alles maakt het niet eenvoudiger om te kiezen voor een nieuw digitaal zorgplatform dat functionaliteiten zoals videobellen, digitale vragenlijsten of thuismetingen bevat. Overweeg daarom een platform waarmee je met verschillende partners in de zorgketen op een veilige manier kunt samenwerken. Maar maak die beslissing op regionaal niveau, want dat is waar de zorg straks wordt georganiseerd.
Je zou kunnen zeggen dat de zorgsector in een paar maanden tijd net zo hard veranderd is als normaal gesproken in tien jaar zou gebeuren.
Arjan Karens
General Manager Philips VitalHealth Benelux
Denk als laatste na over een zorgplatform dat het mogelijk maakt om snel van content te wisselen, zodat er flexibel kan worden omgegaan met de diensten die de praktijk aanbiedt aan patiënten. Kies voor laagdrempelige ontsluiting met meerdere contentleveranciers en device-aanbieders door gebruik te maken van open standaarden. Zo zit je straks niet vast aan gedateerde educatie, zorgprogramma’s of medical devices. Je wilt immers straks ook kunnen ontsluiten met de nieuwste apparaten en de ontwikkelingen op zorggebied gaan zeer snel. Ongeacht welke nieuwe symptomen er de komende jaren nog bijkomen op het gebied van digitalisering in de zorg: wie deze ontwikkeling in het achterhoofd houdt, is beter voorbereid op de keuze voor technologie die de eerstelijn gaat ondersteunen in de toekomst. [1] https://zelfzorgondersteund.nl/zorgverlener/over-zelfzorg-ondersteund/
Neem contact met ons op
Meer weten over technologische ontwikkelingen in de eerstelijns en wat ze voor uw praktijk gaan betekenen? We gaan graag het gesprek aan.
Altijd op de hoogte van het laatste nieuws op het gebied van gezondheidszorg? Meld u gratis aan voor de Medisch Perspectief nieuwsbrief.
