Japanse onderzoekers en Mexicaanse fajitas
Frank van der Vloed - De blauwkleurige led-diode: ze kregen er dit jaar zeer terecht de Nobelprijs voor de Natuurkunde voor, de Japanners Isamu Akasaki en Hiroshi Amano en de Amerikaanse Japanner Shuji Nakamura. Want rode en groene diodes bestonden al langer, maar zonder blauw licht is het niet mogelijk om (bruikbaar) wit led-licht te creëren. Het is dus dankzij de volhardingskracht van deze mannen dat de led-verlichting zo’n hoge vlucht heeft kunnen nemen als vervanger van de traditionele energieverslindende gloeilamp. Van koplamp tot straatlamp en van kantoorgebouw tot slaapkamer, overal zet led-verlichting de nieuwe standaard. En niet alleen in onze Westerse wereld, want het Nobelcomité benadrukte het belang van de led-lamp voor de levenskwaliteit van meer de 1,5 miljard mensen wereldwijd die geen toegang hebben tot elektriciteit. Door het lage energieverbruik kunnen led-lampen immers branden op zonne-energie.
Intussen staan we alweer aan de vooravond van een nieuwe revolutie: de koppeling van licht met digitaal dataverkeer. Op bescheiden schaal zien we daarvan de eerste voorbeelden in het domein van de domotica, waar de digitale aansturing van licht bijvoorbeeld via je smartphone of tablet één van de mogelijkheden is. Maar de echt interessante toepassingen hebben een grotere maatschappelijke relevantie. Zo worden er bijvoorbeeld proeven gedaan met het digitaal aansturen van led-straatverlichting om het verkeer beter te laten doorstromen. En in The Edge, het splinternieuwe duurzame kantoorgebouw aan de Amsterdamse Zuid-as, installeerde Philips onlangs 's werelds eerste complete
Power-over-Ethernet (PoE) connected verlichtingssysteem. Dat biedt kantoorwerkers de mogelijkheid hun verlichting persoonlijk te regelen via hun smartphone en geeft gebouwbeheerders nieuwe inzichten in het gebruik van het gebouw.
Door de ‘digitalisering van licht’ zal op allerlei plekken ons leven worden veraangenaamd met nieuwe toepassingen. Een tipje van de sluier alvast: op dit moment wordt een op verlichting gebaseerd intelligent 'indoor-GPS-systeem' in de detailhandel getest. Dat systeem gebruikt de verlichtingsinfrastructuur van de winkel, om via een smartphone app, locatiegebaseerde informatie aan de winkelende klant door te geven. De verlichting communiceert met de app en stuurt aanbiedingen en informatie aan de klant, afhankelijk van waar deze zich in de winkel bevindt. Zo kunnen winkeliers de verkoopplek voorzien van klantspecifieke informatie en vinden klanten rechtstreeks via de smartphone of tablet eenvoudig hun weg door de winkel.
Dus stel: u bent van plan Mexicaanse fajitas te maken. U toetst dit in in uw app, waarnaar deze u direct naar het gangpad brengt waar de potten guacamole staan. Of, als uw voorkeur uitgaat naar een verse bereiding, de juiste route geeft naar de avocado’s, tomaten, uien, chili's en limoenen. Ook kan de app nieuwe merken in het winkelassortiment voorstellen, of een aanbeveling doen voor alternatieve recepten. Ik denk niet dat onze Nobelprijswinnaars ten tijde van hun onderzoek, in de jaren negentig van de vorige eeuw, hebben vermoed dat hun vinding ooit nog tot dit soort toepassingen zou leiden!
