Eindhoven - Koning Willem-Alexander onthulde op vrijdag 15 juni tijdens het staatsbezoek aan Litouwen samen met president Dalia Grybauskaitė een monument voor de Nederlandse oorlogsheld Jan Zwartendijk. De directeur van Philips redde als plaatsvervangend consul de levens van duizenden joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1939, toen Duitsland en de Sovjet-Unie Polen binnenvielen aan het begin van de Tweede Wereldoorlog, vluchtten duizenden Joden over de grens naar de relatieve veiligheid van neutraal Litouwen. Een jaar later, toen Litouwen geannexeerd werd door de Sovjetunie, vluchtten duizenden van hen opnieuw. Dat werd mogelijk met een doorvoervisa afgegeven door de Japanse consul in Kaunas, de toenmalige hoofdstad van Litouwen. Minder bekend is dat om een transitvisum te verkrijgen eerst een bestemmingsvisum nodig was en dat de overgrote meerderheid daarvan werd verstrekt door Jan Zwartendijk. De directeur van het Philips verkoopkantoor in Kaunas had ingestemd om voor Nederland op te treden als plaatsvervangend consul, na het abrupte vertrek van de vorige consul.
Zwartendijk nam een groot persoonlijk risico omdat de visa die hij verstrekte Curaçao als bestemming hadden. Toegang tot Curaçao was afhankelijk van de toestemming door de gouverneur van het eiland, deze werd in de praktijk zelden verleend. Desalniettemin waren de visa overtuigend genoeg om de houders ervan toe te laten om het land uit te reizen, wat het leven van meer dan 3.000 mensen redde. De meesten die gedurende drie weken in de wachtrij stonden bij de kantoordeur van Zwartendijk, kende hem alleen als ‘Mister Radio Philips'.
Het monument voor Jan Zwartendijk, onthuld in aanwezigheid van zijn kinderen en overlevende Marcel Weyland, is ontworpen door de Nederlandse kunstenaar Giny Vos. Het werd gefinancierd door de regeringen van Litouwen en Nederland, Koninklijke Philips N.V., de gemeente Kaunas, de Joodse gemeenschap van Litouwen en de Kazickas Family Foundation. Het heldhaftige optreden van Zwartendijk is ook het onderwerp van een speciale tentoonstelling in het Philips Museum. De tentoonstelling opent op 18 september en valt samen met de jaarlijkse viering van de bevrijding van Eindhoven in 1944. De tentoonstelling is tot en met 18 januari te bezoeken. Voor meer informatie: https://www.niod.nl/nl/held-van-de-maand/juni-jan-zwartendijk.
Koninklijke Philips N.V. (NYSE: PHG; AEX: PHIA) is een toonaangevende aanbieder van gezondheidstechnologie die zich richt op het verbeteren van de gezondheid van mensen en het bereiken van betere zorgresultaten binnen het gehele gezondheidscontinuüm, van gezond leven en preventie tot diagnostiek, behandeling en thuiszorg. Philips maakt gebruikt van geavanceerde technologieën en diepgaand inzicht in klinische toepassingen en de behoeften van consumenten om geïntegreerde oplossingen te ontwikkelen. De onderneming is marktleider op het gebied van diagnostische beeldvorming, beeldgestuurde behandelingen, medische IT-toepassingen, patiëntbewaking, thuiszorgsystemen en gezondheidstoepassingen voor consumenten. Het hoofdkantoor van Philips is gevestigd in Nederland. Met wereldwijd circa 74.000 medewerkers en verkoop- en servicepunten verspreid over meer dan 100 landen genereerden de activiteiten op het gebied van gezondheidstechnologie in 2017 een omzet van 17,8 miljard euro. Voor nieuws over Philips kunt u terecht op www.philips.nl/nieuwscentrum.