Investeren in Artificial Intelligence voor een menselijke gezondheidszorg

Met Artificial Intelligence (AI) kan de gezondheidszorg efficiënter, effectiever en tegelijkertijd menselijker worden. Maar dat vraagt wel om een duidelijke visie op AI voor BV Nederland, en een integrale strategie om deze te realiseren, vindt Hans Hofstraat, Vice President bij Philips Research - een van de sprekers tijdens het NRC Live event over ‘de Robot-economie'.

We kennen Artificial Intelligence (AI) vooral als een technologie die processen efficiënter en effectiever kan maken. AI vindt daartoe toepassing in steeds meer sectoren. Ook in de gezondheidszorg. Maar wees gerust: ik geloof niet dat er binnenkort een robot naast uw bed staat in plaats van een arts, in tegendeel. AI kan namelijk, hoe paradoxaal het ook mag klinken, de zorg volgens mij juist menselijker maken. Naast kwalitatief goede zorg is aandacht voor de patiënt immers net zo belangrijk. En welke hulpmiddelen er ook gebruikt worden, de mens zal altijd de regie behouden. De arts neemt in overleg met de patiënt de beslissingen.  

Deze beslissingen zouden beter kunnen worden toegespitst op de individuele patiënt. AI-oplossingen ondersteunen de zorgverlener met het verlichten van routinematig werk, en helpen hem om voor een specifieke patiënt een snelle en optimale beslissing te nemen op basis van alle beschikbare relevante informatie. Daarom spreek ik liever niet over Artificial maar Adaptive Intelligence – technologie die rekening houdt met de gebruiker en de specifieke context.

Zelf de regie houden

Het is voor de zorg misschien even wennen, maar op andere terreinen in ons leven vertrouwen we al langer op slimme en voorspellende algoritmes. Hoe vindt u bijvoorbeeld de route als u met de auto naar een nieuwe bestemming rijdt? Navigatiesystemen wijzen ons feilloos de weg en houden daarbij automatisch rekening met actuele verkeersinformatie. Dat is heel wat gemakkelijker en betrouwbaarder dan een route uitstippelen op een wegenkaart en filemeldingen bijhouden via de radio. Tegelijkertijd houden we zelf de regie: we kunnen de navigatie ook negeren en anders rijden, al moeten we de auto ‘keren indien mogelijk’.

Win-win-win

Dit is slechts één voorbeeld van hoe AI een positieve impact zou kunnen hebben op de gezondheidszorg. Ik ben razend enthousiast als ik zie hoe Philips en andere innovatieve bedrijven AI met succes integreren in steeds meer oplossingen voor de gezondheidszorg. AI stelt zorgverleners immers in staat om de patiënt echt centraal te stellen. Het ondersteunt bij routinematige handelingen waardoor er meer tijd en aandacht is voor de patiënt. Tegelijkertijd maakt AI relevante diagnostische en klinische gegevens inzichtelijk waardoor behandelingen steeds verder geïntegreerd en gepersonaliseerd kunnen worden. Vooral bij complexe ziekten als kanker is dit van groot belang. Daar moeten meerdere disciplines samenwerken om tot een nauwkeurige diagnose en effectieve behandeling te komen. Dat is beter voor de patiënt, beter voor zorgverleners en biedt ook mogelijkheden om de zorgkosten te beheersen. Dat noem ik een echte win-win-win situatie. 

De uitdagingen oppakken op nationaal niveau

AI heeft enorm veel potentieel. Toch wordt dat hier in Nederland nog niet op waarde geschat en zeker niet optimaal benut. Landen als China en de VS, maar bijvoorbeeld ook het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk investeren ondertussen wel volop in een integrale aanpak van AI. Frankrijk heeft een helder doel voor ogen om zichzelf (en Europa) op nummer 1 te zetten tussen de private ‘digitale grootmachten’ uit de VS en de publieke grootmacht China, ook vanuit industrieel en commercieel perspectief.

Naar mijn idee is een nationale strategie omtrent AI essentieel om een aantal van de huidige uitdagingen aan te pakken. Het tekort aan mensen met de juiste kennis en kunde om AI-oplossingen te ontwikkelen bijvoorbeeld. We zouden de capaciteit van opleidingen op het gebied van AI juist moeten uitbreiden in plaats van een numerus fixus in te voeren. Daarnaast zie ik het als noodzakelijk dat er een nationale data infrastructuur komt waarbinnen data op een veilige en gestructureerde manier beschikbaar is voor patiënten, zorgverleners en burgers. Tot slot zouden we innoverende startups beter kunnen koppelen aan grote bedrijven. Zo kunnen nieuwe ideeën veel sneller opgeschaald worden. Bij Philips lanceerden we onlangs een programma waarin we samenwerken met startups die zich richten op AI in radiologie, ultrasound en oncologie. We geven ze toegang tot onze expertise en ons netwerk van partners om hun AI-toepassingen verder te ontwikkelen en businessmodellen te testen en verbeteren. Uit 750 geïnteresseerde startups uit de hele wereld werden 19 veelbelovende startups geselecteerd voor het Startup Programma, waarvan 1 uit Nederland. Op 12 december presenteert een deel van deze startups hun inspirerende AI-oplossingen tijdens Breakthrough Day in Eindhoven.