Een ‘stortvloed aan reacties’. Die kreeg Tristan Lavender op zich af toen hij op social media na zestien jaar van stilzwijgen deelde dat hij autistisch is – en pleitte voor meer openheid en dialoog over neurodiversiteit in de corporate wereld. Ook binnen Philips is hij nu op een missie om het onderwerp op de kaart te zetten:

“Vaak wordt autisme nog puur als stoornis of tekortkoming gezien. En het brengt zeker uitdagingen met zich mee, die voor iedereen anders zijn. Maar autistische mensen kunnen ook grote toegevoegde waarde bieden op het werk. Net zoals mensen met bijvoorbeeld ADHD of dyslexie. Ik geloof in de kracht van neurodiversiteit: een positieve benadering die uitgaat van ieders unieke talenten – ook als hun brein net even iets anders in elkaar zit.”

Hij kwam als 23-jarige terecht bij een hulpverlener die het nodige inzicht verschafte; alle tekenen wezen op autisme – of eigenlijk het syndroom van Asperger, zoals dat toen nog als afzonderlijke diagnose bestond (tegenwoordig valt dit onder de bredere noemer van het Autisme Spectrum).

“Ik vond het destijds erg moeilijk om die diagnose te accepteren. Ik stond net aan het begin van mijn loopbaan en maakte me zorgen dat een klinisch label in de weg zou zitten van wat ik als een normaal leven beschouwde: een carrière, een relatie, een eigen woning. Ik was bang voor het oordeel van anderen. Dat weerhield me er ook van om open te zijn over mijn autisme – zeker op het werk.”

“Het vraagt om wederzijds begrip”

Die angst was niet helemaal onterecht; onderzoek laat zien dat slechts 35 procent van de autistische volwassenen betaald werk heeft.

“Voor veel autistische mensen is het moeilijk om een passende baan te bemachtigen en te behouden, terwijl ze vaak vaardigheden en talenten hebben waar elke werkgever mee geholpen zou zijn. Zeker als je op sociaal gebied toch al weinig zelfvertrouwen hebt, kan het in een sollicitatieproces lastig zijn om jezelf overtuigend te presenteren. Sowieso zijn onvoorspelbare situaties extra stressvol voor veel autistische mensen. Een sollicitatiegesprek dus zeker. Autistische kandidaten kunnen ook moeite hebben met abstracte vragen, omdat ze zelf in concrete en specifieke termen denken. Daardoor kunnen autistische kandidaten in een gesprek niet altijd even goed uit de verf komen.”

Ook het behouden van een baan kan voor autistische mensen uitdagend zijn. “Omdat autistische mensen anders dan anderen denken, kunnen ze tegen problemen aanlopen op het werk die met gerichte ondersteuning en coaching goed zijn te adresseren. Of ze hebben het gevoel zich constant te moeten aanpassen en een masker te moeten voorhouden, waardoor ze op termijn uitgeput raken. Ook mensen met ADHD, dyslexie en andere neurologische verschillen lopen hier vaak tegenaan. Dat maakt hen extra gevoelig voor burn-out. Door wederzijds begrip te ontwikkelen denk ik dat we veel van dit soort problemen kunnen voorkomen en neurodivergente medewerkers juist in hun kracht kunnen zetten.”

“Ik heb uitgesproken sterktes en zwaktes”

Voor Tristan pakte zijn carrière gelukkig goed uit; zestien jaar na zijn diagnose werkt hij binnen Philips al meer dan vijf jaar als Senior Content Strategist aan externe communicatie op het gebied van onder meer digitale transformatie in de zorg.

“Elk autistisch individu is anders, maar wat velen van ons met elkaar gemeen hebben is dat we een zogeheten ‘spiky’ profiel hebben. Dat wil zeggen dat we uitgesproken sterktes en zwaktes hebben. Ik ben bijvoorbeeld analytisch en organisatorisch sterk, kan me lang focussen, en heb een scherp oog voor detail. Daar staat tegenover dat ik snel overprikkeld raak, met name in sociale situaties, dus ik moet zorgvuldig met mijn energie omgaan. En de keerzijde van goed kunnen focussen is dat ik het moeilijk vind om vaak van de ene naar de andere taak te schakelen gedurende de dag. Ik raak dan snel vermoeid.”

In zijn samenwerking met collega’s heeft Tristan inmiddels een manier gevonden om zijn sterktes optimaal in te zetten en om hulp van anderen te vragen wanneer dat nodig is.

“Met mijn systematische en gestructureerde aanpak help ik ervoor te zorgen dat we ideeën en afspraken in ons team ook echt uitvoeren. En met mijn oog voor detail kan ik anderen aanvullen die meer van de grote lijnen zijn. Op hun beurt helpen zij mij soms weer om door de bomen het bos te zien. Ik geloof in complementaire teams, waarin collega’s elkaar aanvullen.”

Volgens Tristan is het creëren van psychologische veiligheid essentieel om neurodiversiteit bespreekbaar te maken op het werk. “In mijn team ervaar ik veel onderling vertrouwen om het gesprek aan te gaan over dit soort thema’s. Dat is belangrijk omdat het een omgeving creëert waarin iedereen zichzelf kan zijn, zonder angst, schaamte, of mentale druk om zich aan een bepaalde norm te conformeren. De gemiddelde medewerker bestaat immers niet. Neurodivergent of niet, we zijn allemaal anders, en we hebben allemaal onze eigen behoeftes.”

“Als collega’s weten wat je nodig hebt om op je best te zijn, dan is mijn ervaring ook dat ze daar rekening mee willen houden. Je hoeft daar niet eens een label als ‘autisme’ aan te plakken als je dat liever voor jezelf houdt. Als je bijvoorbeeld weet dat je focus nodig hebt, probeer daar dan je agenda op in te richten door tijd voor jezelf te blokken, en wees hier ook open over met je leidinggevende en met collega’s.

Zo probeer ik mijn ochtenden zoveel mogelijk overleg-vrij te houden. En ik heb vaak een automatische melding in Teams aanstaan dat ik niet meteen reageer. Natuurlijk ben ik flexibel wanneer dat nodig is en als er iets urgents is, kunnen collega’s me altijd bellen. Deze aanpak werkt natuurlijk niet voor iedereen in elke functie, maar voor mij creëert het de rust en ruimte die ik nodig heb om productief te zijn.

Wat ik opvallend vind: wat neurodivergente mensen zoals mij helpt, kan vaak ook anderen helpen. Voorafgaand aan elk overleg vraag ik bijvoorbeeld om een duidelijke agenda en informatie die al beschikbaar is, omdat ik het moet hebben van structuur en voorbereiding. Maar niet-autistische collega’s hebben daar net zo goed profijt van en vaak hoor ik van hen dat zij graag ook meer focus in hun agenda zouden aanbrengen. Er zijn maar weinig mensen die er gelukkig van worden om van vroeg tot laat van het ene naar het andere overleg te rennen.”

Samen het verschil maken

Binnen Philips heeft Tristan een begin gemaakt met het opzetten van een wereldwijd medewerkersnetwerk om meer bewustzijn, acceptatie, en wederzijds begrip te creëren rond neurodiversiteit.

“Mijn ambitie met dit netwerk is om een veilige omgeving te creëren waarin collega’s ervaringen met neurodiversiteit kunnen uitwisselen. Samen kunnen we bijdragen aan een neuro-inclusieve cultuur. Bijvoorbeeld door het gezamenlijk organiseren van educatieve activiteiten. Maar ook: hoe kunnen we in ons werving- en selectieproces nog inclusiever worden voor neurodivergent talent? Denk bijvoorbeeld aan die grote groep autistische mensen die lastig werk kunnen vinden terwijl ze wel veel te bieden hebben; zij verdienen net zo goed een kans. En voor een bedrijf als Philips, dat drijft op innovatie, is diversiteit in denken in mijn ogen ook een voorwaarde om succesvol te blijven.”

Missie: een open dialoog stimuleren en anderen helpen

Voor Tristan is dit streven om neurodiversiteit verder op de kaart te zetten binnen Philips onderdeel van een grotere missie. “Nu ik mezelf beter heb leren begrijpen en accepteren als autistisch persoon, wil ik alles wat ik heb geleerd graag in dienst stellen van anderen. Samen met collega’s en gelijkgestemden van andere bedrijven, van wie sommigen al langer aan de weg timmeren op dit gebied, wil ik de dialoog over neurodiversiteit op het werk verder aanjagen.

Het bericht dat ik plaatste op LinkedIn was onderdeel van deze missie. Ik was overdonderd door de hoeveelheid reacties. Het laat zien dat neurodiversiteit een thema is dat leeft. Als ik terugdenk aan mijn 23-jarige zelf die bang was om zijn autisme-diagnose te delen, dan zou het me destijds enorm geholpen hebben als ik herkenning had kunnen vinden bij autistische mensen in mijn netwerk. Daarom probeer ik nu één van die mensen voor anderen te zijn.”

“Om eerlijk te zijn had ik op 23-jarige leeftijd nog niet het zelfbewustzijn om goed te begrijpen wat het betekent om autistisch te zijn. Dat inzicht kwam pas later. Zoals de filosoof Kierkegaard zei: ‘Life can only be understood backwards, but it must be lived forwards.’ Na een lang en soms pijnlijk acceptatieproces wil ik nu vooral vooruitkijken. Er is zoveel dat we kunnen doen om neurodiversiteit op het werk te normaliseren. Ik droom van een wereld waarin iedereen het beste uit zichzelf kan halen, ongeacht hoe hun brein in elkaar zit.”

For sixteen years, he never spoke about his autism with anyone at work. That all changed when Tristan Lavender started posting about the topic on social media, calling for more openness and dialogue about neurodiversity in the corporate world. Judging by the number of messages he received, it hit a nerve with many. Now, Tristan is on a mission to promote neurodiversity within Philips as well.

“Autism is typically considered a disorder or a shortcoming, and there is no doubt that it comes with its challenges, which are different for everyone. However, autistic people also bring great added value to the workplace, just like people with, for example, ADHD or dyslexia. I believe in the power of neurodiversity, which is a positive way of acknowledging that our brains and minds all work differently – each coming with its own strengths.”

At the age of 23, he got in touch with a psychologist who provided more insight into the source of his challenges. All signs pointed toward autism – or rather Asperger's syndrome, which was a separate diagnosis back then (today Asperger's is considered part of the wider Autism Spectrum).

“At the time, I found it very difficult to accept my diagnosis. I was in my first job and was worried that a clinical label would get in the way of everything I considered to be a normal life: having a career, a relationship, a home. I was afraid of people’s judgments. So, I hardly shared my diagnosis with anyone – and definitely not at work."

"Mutual understanding is critical"

That fear was not entirely unfounded; research shows that only 35 percent of autistic adults are in paid work.

“Many autistic people find it difficult to find and keep a suitable job, despite having skills and talents that any employer could benefit from. Autistic people may struggle with low social self-esteem, and unpredictable situations are particularly stressful for them. During a job application process, this can make it hard for them to convey what they are capable of. They may also have difficulties responding to abstract questions because they prefer concrete and specific language. As a result, an interview may not always do the candidate justice.”

Holding down a job can also present a challenge for autistic people. “Because autistic people think differently, they may run into difficulties and misunderstandings at work. They may also feel like they constantly need to adapt and mask their condition, which eventually leads to exhaustion. People with ADHD, dyslexia and other neurological differences often face similar issues, making them prone to burnout. With the right support and coaching, I believe we can prevent many of these problems and empower neurodivergent employees to be at their best, in their own unique ways. Building mutual understanding is critical.”

"I have pronounced strengths and weaknesses"

Fortunately for Tristan, his career worked out well. Sixteen years after his diagnosis, he has now been with Philips for more than five years as a Senior Content Strategist. He works on external communication about topics such as the digital transformation of healthcare.

"Every autistic individual is different, but what many of us have in common is a so-called 'spiky' profile, meaning we have pronounced strengths and weaknesses. For example, on the positive side, I have strong analytical and organizational skills, I am able to focus for a long period of time, and I have a keen eye for detail. The flip side is that I am easily overstimulated, particularly in social situations, so I have to carefully manage my energy. And a downside of being able to focus so well is that I find it difficult to frequently switch from one task to another during the day, which quickly tires me out."

In collaborating with colleagues, Tristan has found a way to put his strengths to use while asking others for support when needed.

“With my systematic and structured approach, I help to ensure that we follow through on ideas and commitments in our team. My eye for detail also allows me to pick up on errors or areas for improvement that others may overlook. In turn, colleagues help me see the bigger picture when I am getting overly focused on details. I believe in teams where people have complementary strengths."

Tristan says that psychological safety is crucial for building awareness and acceptance of neurodiversity at work. “In our team, I experience a high degree of trust and psychological safety. This is important because it creates an environment where everyone can be themselves, without fear, shame, or mental pressure to conform to a certain standard. After all, the average employee does not exist. Neurodivergent or not, we are all different, and we all have different needs.”

“When colleagues know how they can help you, I have found that they are generally very supportive. You even do not need to share that you are neurodivergent if you would rather keep your diagnosis to yourself, as long as you are explicit about what you need to be at your best. For example, if you need large unbroken chunks of time to focus, organize your calendar accordingly by blocking time for yourself, and be open about that with your co-workers.

I personally try to keep my mornings meeting-free. I also use an auto-response in Teams when I need quiet and undistracted time, to manage expectations. Of course, I am flexible when needed, and colleagues can always call me on my cell phone for urgent matters. This approach may not work for everyone in every job, but for me, it is key to being productive.

What strikes me is that what helps neurodivergent people can often help others too. For example, because of my autism, I strongly rely on structure and preparation. So, before each meeting, I ask for a clear agenda and relevant information that I can read ahead of time. But in my experience, non-autistic colleagues can benefit from this just as much as I do. Similarly, I often hear from these colleagues that they would prefer more focus time as well. Running from one meeting to the next all day long is hardly anyone’s idea of a day well spent.”

Making a difference together

To develop greater awareness, acceptance, and mutual understanding of neurodiversity, Tristan has started setting up a global neurodiversity employee network within Philips.

"My goal with this network is to help create a safe environment where colleagues can exchange their experiences with neurodiversity. Together, we can contribute to a neuro-inclusive culture. For example, by organizing educational activities or by asking ourselves how we can become even more inclusive of neurodivergent talent in our recruitment. Neurodivergent job seekers deserve the same chances as everyone else. For companies like Philips, which thrive on innovation, I believe that diversity of thought is actually a prerequisite for staying successful.”

Mission: to encourage an open dialogue and help others

For Tristan, this endeavor to promote neurodiversity within Philips is part of a larger mission. “Now that I have come to better understand and accept myself as an autistic person, I would like to use everything I have learned to serve others. By joining forces with colleagues and like-minded people from other companies, some of whom have been early pioneers for quite some time already, we can encourage an open dialogue on neurodiversity at work.

When I originally posted about being autistic on LinkedIn, I was overwhelmed by the response. Clearly, neurodiversity is a topic whose time has come. When I think back of my 23-year-old self, who was too scared to share his autism diagnosis, it would have helped me a lot to see other people in my network feel comfortable talking in public about being autistic. That is why today I am trying to be one of those people for others.”

“To be honest, when I was 23, I had not yet developed the self-awareness to fully understand the impact of being autistic. A lot of the challenges that I faced in my younger years now make much more sense to me. In the words of the philosopher Kierkegaard: 'Life can only be understood backwards, but it must be lived forwards.' After a long and sometimes painful journey of self-acceptance, I now want to look forward. There is so much we can do to normalize neurodiversity at work. I dream of a future where all minds can thrive, including the ones that are a little different.”